پروازی که شامل نخستین استقرار محموله توسط استارشیپ و یک فرود هیجانانگیز در اقیانوس هند بود. دهمین پرواز آزمایشی امروز در حالی انجام شد که سه مأموریت پیشین به موفقیت کامل نرسیده بودند.
بوستر سوپر هِوی استارشیپ ساعت ۶:۳۰ عصر به وقت مرکزی آمریکا (۰۳:۳۰ بامداد ۲۷ اوت به وقت تهران) از پایگاه پرتاب اسپیسایکس در جنوب تگزاس بدون مشکل از زمین برخاست. تلاش نخست برای پرتاب در ۲۴ اوت به دلیل نشتی یک شلنگ در سامانهی پشتیبانی زمینی لغو شد و بار دوم در ۲۵ اوت به دلیل شرایط نامناسب جوی متوقف گردید.
در پرتاب امروز، هر ۳۳ موتور رپتور با سوخت متان روشن شدند و مرحلهی بالایی موشک، موسوم به Ship 37، را به ارتفاع بیش از ۱۸۰ کیلومتر فرستادند. پس از جدایی مراحل، شش موتور رپتور Ship روشن شدند و بوستر سوپر هِوی مجموعهای از مانورهای آزمایشی را انجام داد و سپس در خلیج مکزیکو غرق شد. مهندس اسپیسایکس، آماندا لی، در پخش زندهی امروز گفت:
«پروازی شگفتانگیز برای بوستر امروز بود.»
در میانهی مسیر شبهمداری، Ship 37 دریچهای گشود و هشت شبیهساز ماهوارهی استارلینک را به بیرون پرتاب کرد؛ درست شبیه به بیرون آمدن آبنبات از دستگاه پز (Pez). صدها کارمند اسپیسایکس هنگام تماشای تصاویر زنده از پایگاه و دفتر مرکزی کالیفرنیا، با شور و هیجان تشویق کردند. این ماهوارههای آزمایشی طوری طراحی شده بودند که هنگام ورود دوباره به جو بسوزند. موفقیت این استقرار، اعتمادبهنفس اسپیسایکس را برای آینده افزایش داد؛ چرا که هر مأموریت استارشیپ میتواند دهها ماهوارهی نسل بعدی استارلینک را در مدار قرار دهد.
پایان مأموریت آزمایشی امروز با یک فرود سوزان از میان جو رقم خورد. در بخشی از مسیر، دوربین وبکم قطعاتی جداشده از دامنهی موتورهای موشک را ثبت کرد و در تصویر دیگری مواد گداختهی سرخرنگی دیده شد که از بالکهای کنترلی Ship 37 جدا میشد. دَن هوت، مفسر مأموریت اسپیسایکس، گفت:
«ما کمی بیرحم با این استارشیپ رفتار میکنیم؛ در واقع داریم آزمایش میکنیم تا ببینیم مرز تواناییهایش کجاست… ما آن را فراتر از چیزی که در پروازهای عملی انتظار داریم، تحت فشار قرار میدهیم.»
با وجود آسیبها، Ship 37 توانست دوباره موتورهای خود را روشن کند، جهتش را برگرداند و در اقیانوس هند فرود آبی داشته باشد. سپس در آتش منفجر شد. کل پرواز آزمایشی کمی بیش از یک ساعت طول کشید.
هوت افزود: «ما قول داده بودیم بیشترین هیجان را ببینید. استارشیپ بهخوبی این وعده را عملی کرد.»
استارشیپ قدرتمندترین موشک جهان محسوب میشود؛ با نیروی پیشرانی هنگام برخاستن برابر با ۱۶.۷ میلیون پوند ـ بیش از دو برابر قدرت موشک ساترن ۵ دوران آپولو.
نسخهای از استارشیپ قرار است بهعنوان سامانهی فرود مأموریت آرتمیس ۳ ناسا استفاده شود؛ مأموریتی که طبق برنامه در سال ۲۰۲۷ انجام خواهد شد و نخستین فرود انسان بر ماه از زمان آپولو را رقم خواهد زد. اسپیسایکس همچنین قصد دارد از استارشیپ برای مأموریتهای مریخ استفاده کند. ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیسایکس، در ماه مه هدف خود را برای ارسال چندین استارشیپ بدون سرنشین حامل بار به مریخ در فرصت پرتابی مناسب سال آینده اعلام کرد.
برای رسیدن به این برنامهی جاهطلبانه، اسپیسایکس باید نشان دهد که سوپر هِوی و Ship قادرند همهی مانورهای پیچیدهی موردنیاز را انجام دهند؛ از جمله فرودهای کنترلشده هر دو مرحله، توانایی استقرار محموله و سوختگیری در مدار.
اهمیت پرواز دهم بسیار زیاد بود، چرا که برنامهی آزمایشی استارشیپ در سال گذشته با مجموعهای از شکستها روبهرو شده بود. در آزمایشهای هفتم و هشتم، اسپیسایکس توانست مرحلهی اول را با استفاده از بازوهای مکانیکی عظیم موسوم به «چاپاستیک» در سکوی پرتاب بازیابی کند، اما در هر دو پرواز مرحلهی دوم از دست رفت. آزمایش نهم در ماه مه به دلیل چرخش بیثبات مرحلهی دوم هنگام فرود، زودتر از موعد پایان یافت. سپس در ژوئن، Ship 36 طی انفجاری فاجعهبار هنگام آمادهسازی برای آزمایش آتش ایستا نابود شد؛ احتمالا به دلیل خرابی یک مخزن تحت فشار در بخش محفظهی بار.
هر بار اسپیسایکس تحقیقات داخلی خود را تحت نظارت اداره هوانوردی فدرال آمریکا (FAA) انجام داد و گفت که سختافزار و روشهای عملیاتی خود را ارتقا داده است. هفته گذشته، FAA مجوز پرواز امروز را صادر کرد.
اهداف پرواز امروز شامل مجموعهای از مانورهای دشوار بود که پس از جدایی مراحل توسط سوپر هِوی انجام شد؛ از جمله چرخش جهتدار برای بهبود کارایی مصرف سوخت در پروازهای آینده. همچنین سوپر هِوی پیکربندیهای متفاوتی از فرود با روشنکردن موتور را حتی در صورت خاموشی یکی از موتورها آزمایش کرد. به دلیل ماهیت آزمایشی پرواز، اسپیسایکس این بار تلاش نکرد بوستر را بازیابی کند.
برای Ship 37 نیز استقرار ماهوارههای آزمایشی تنها بخشی از اهداف بود. سایر آزمایشها شامل روشنکردن دوباره یکی از موتورهای رپتور مرحلهی دوم در فضا و آزمایش فشار بر بخشهای آسیبپذیر سطح در هنگام فرود بود.
Ship 37 به چند نوع کاشی فلزی مختلف مجهز بود تا از آن در برابر گرمای شدید ورود دوباره به جو محافظت کند. برخی از این کاشیها طراحی شده بودند تا با خنکسازی فعال مقاومت بیشتری داشته باشند. اسپیسایکس گفت دادههای این آزمایش برای طراحی Shipهای آینده که قادر به بازگشت ایمن به محل پرتاب باشند، استفاده خواهد شد.
نسخهی بعدی استارشیپ، موسوم به Block 3، به موتورهای بهروزشدهی رپتور ۳ مجهز خواهد شد و ظرفیت حمل محموله را ۴۰ تن افزایش خواهد داد. طراحی Block 3 همچنین شامل سامانهی اتصال برای سوختگیری در مدار خواهد بود و آسیبپذیریهایی که در پروازهای امسال آشکار شد، برطرف خواهد کرد.
ایلان ماسک در گفتوگوی پیش از پرتاب در پخش زندهی اسپیسایکس گفت:
«هزاران چالش مهندسی برای Ship و بوستر باقی مانده است، اما شاید بزرگترین چالش، سپر حرارتی مداری قابل استفادهی مجدد باشد. ما مطمئن هستیم که میتوانیم چنین سپری بسازیم، اما این نیازمند پروازهای متعدد و تکرارهای بسیار خواهد بود تا بفهمیم نقاط ضعف کجاست.»