اسپیس نوتااسپیس نوتااسپیس نوتا
  • صفحه اصلی
  • فناوری فضایی
    فناوری فضایینمایش بیشتر
    استفاده از دوربین‌ها به‌عنوان ابزار علمی در ماموریت‌های آرتیمیس ۳ انجام می‌شود
    استفاده از دوربین‌ها به‌عنوان ابزار علمی در ماموریت‌های آرتیمیس ۳ انجام می‌شود
    ۵ تیر ۱۴۰۴ ساعت ۱۱:۰۰
    چگونه می‌توان بادبان‌های خورشیدی را بهتر چرخاند؟
    چگونه می‌توان بادبان‌های خورشیدی را بهتر چرخاند؟
    ۲۵ خرداد ۱۴۰۴ ساعت ۱۴:۰۰
    چگونه "عضلات حبابی" به فضانوردان کمک می‌کنند روی پا بایستند؟
    چگونه “عضلات حبابی” به فضانوردان کمک می‌کنند روی پا بایستند؟
    ۲۴ خرداد ۱۴۰۴ ساعت ۲۱:۰۰
    جهان پر از عدسی‌های طبیعی تلسکوپی است؛ تلسکوپ رومن از آن‌ها برای مطالعه ماده تاریک بهره خواهد گرفت
    جهان پر از عدسی‌های طبیعی تلسکوپی است؛ تلسکوپ رومن از آن‌ها برای مطالعه ماده تاریک بهره خواهد گرفت
    ۲۴ خرداد ۱۴۰۴ ساعت ۲۰:۰۰
    نمای نزدیک و بی‌سابقه از خورشید؛ تصاویری که نفس را بند می‌آورند
    نمای نزدیک و بی‌سابقه از خورشید؛ تصاویری که نفس را بند می‌آورند
    ۱۱ خرداد ۱۴۰۴ ساعت ۱۱:۰۰
  • ماموریت‌های فضایی
    • ماموریت‌های دولتی
    • ماموریت‌های خصوصی
  • نجوم و کیهان‌شناسی
    • ستاره‌ها و سیارات
    • تصاویر فضایی
    • پژوهش‌های علمی
    • دانستنی های علمی
  • محیط زیست و زمین‌شناسی
    • تغییرات اقلیمی
    • زمین‌لرزه‌ها
    • آتشفشان‌ها
خواندن: پدیده‌ای نادر در مریخ که نتیجه فواره‌های دی‌اکسید کربن است!
به اشتراک بگذارید
اسپیس نوتااسپیس نوتا
  • فناوری فضایی
  • ماموریت‌های فضایی
    • ماموریت‌های دولتی
    • ماموریت‌های خصوصی
  • نجوم و کیهان‌شناسی
    • ستاره‌ها و سیارات
    • تصاویر فضایی
    • پژوهش‌های علمی
    • دانستنی های علمی
  • محیط زیست و زمین‌شناسی
    • تغییرات اقلیمی
    • زمین‌لرزه‌ها
    • آتشفشان‌ها
ما را دنبال کنید
ستاره‌ها و سیارات

پدیده‌ای نادر در مریخ که نتیجه فواره‌های دی‌اکسید کربن است!

با اینکه مریخ سیاره‌ای سرد و مرده است، اما زیبایی طبیعی خاص خود را دارد.

پدیده‌ای نادر در مریخ که نتیجه فواره‌های دی‌اکسید کربن است!
این ویژگی‌های عجیب و غریب منظره در قطب جنوبی مریخ در فصل بهار شکل می‌گیرند. این پدیده‌ها زمانی ایجاد می‌شوند که دی‌اکسید کربن یخ‌زده در دماهای بالاتر به گاز تبدیل می‌شود. اعتبار تصویر: ناسا/ جی‌پی‌ال‌کالتک/ دانشگاه آریزونا
توسط مونا علی اکبرخان افجه ۱۱ بهمن ۱۴۰۳ ساعت ۱۱:۰۰
5 دقیقه مطالعه

این تصویر چیزی را نشان می‌دهد که هرگز در زمین نخواهیم دید.

مریخ جو نازک و ضعیفی دارد که بیشتر آن (۹۵٪) از دی‌اکسید کربن تشکیل شده است. با فرارسیدن زمستان مریخی، CO2 یخ زده و لایه ضخیمی را در مناطق قطبی روی زمین تشکیل می‌دهد. این یخ برای ماه‌ها بدون تغییر باقی می‌ماند.

با نزدیک شدن بهار، دما به تدریج افزایش می‌یابد. نور خورشید از میان لایه شفاف یخ‌زده CO2 عبور کرده و زمین زیر آن را گرم می‌کند.

گرمای زمین باعث تصعید CO2 یخ‌زده و تبدیل آن به بخار می‌شود. این بخار در زیر لایه جامد CO2 جمع شده و در نهایت از طریق نقاط ضعیف یخ خارج می‌شود. این گاز می‌تواند به صورت فوران‌هایی شبیه به آبفشان‌ها از سطح یخ‌زده بیرون بزند و مواد تیره‌رنگی را بر سطح مریخ پخش کند.

mars spiders1
تصویر ذهنی هنرمند از فواره‌های آبی در قطب جنوب مریخ، در آغاز بهار جنوبی. اعتبار: ناسا/جی‌پی‌ال کالتک/دانشگاه ایالتی آریزونا/ران میلر

دوربین HiRISE در مدارگرد شناسایی مریخ ناسا در آبان ۱۳۹۷ این تصویر از آبفشان‌های مریخی را ثبت کرده است. این دوربین تصاویر دیگری نیز از این پدیده ثبت کرده است.

jpegPIA17928.width 1600
این تصویر HiRISE اشکال تیره مختلف و لکه‌های روشن را بر روی تپه‌های شنی در منطقه قطب شمال مریخ نشان می‌دهد. لکه‌های روشن مکان‌هایی هستند که CO2 یخ زده به گاز تبدیل شده و فوران کرده و ماده تیره‌تری را بر سطح پخش کرده است. منبع تصویر: ناسا/JPL-Caltech/دانشگاه آریزونا

برخی از این آبفشان‌های CO2 در مریخ، نواحی تیره‌ای به قطر یک کیلومتر ایجاد می‌کنند. این پدیده با نیروی زیادی همراه است و می‌تواند با سرعتی تا ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت فوران کند.

pia22587
این تصویر از فضاپیمای شناسایی مریخ ناسا که در تاریخ ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۷، در دوران زمستان در قطب جنوبی مریخ به دست آمده است، نشان‌دهنده‌ی پوشش یخ دی‌اکسید کربن در این منطقه است. با بازگشت خورشید در بهار، “عنکبوت‌های مریخی” از سطح زمین نمایان می‌شوند. اعتبار تصویر: ناسا

گاهی این فوران‌ها باعث ایجاد نواحی تاریکی در زیر یخ می‌شوند که ظاهری شبیه به عنکبوت دارند. دانشمندان این ویژگی‌ها را «زمین‌های عنکبوتی» یا «Araneiform Terrain» نامیده‌اند. این نواحی در گروه‌هایی تشکیل می‌شوند که سطح مریخ را به شکلی چروک‌خورده در می‌آورند. دانشمندان ناسا برای درک فرآیند شکل‌گیری این الگوها، آزمایش‌هایی در آزمایشگاه انجام داده‌اند. «این عنکبوت‌ها ویژگی‌های زمین‌شناختی عجیب و در عین حال زیبایی هستند»، لورن مک‌کیون از آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در کالیفرنیای جنوبی می‌گوید.

فرآیندی که توضیح می‌دهد چگونه چرخه CO2 این ویژگی‌ها را ایجاد می‌کند، مدل کیفر (Keiffer Model) نام دارد. هیو کیفر که در زمان انتشار این مدل در سال ۱۳۸۴ در سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده فعالیت می‌کرد، به همراه همکارانش مقاله‌ای در نشریه Nature منتشر کرد با عنوان: «جت‌های CO2 ناشی از تصعید زیر لایه یخ شفاف در کلاهک یخی فصلی قطب جنوب مریخ».

کیفر و همکارانش در مقاله خود نوشتند: «ما پیشنهاد می‌کنیم که کلاهک یخی فصلی مریخ یک لایه غیرقابل نفوذ از یخ شفاف CO2 تشکیل می‌دهد که از پایین شروع به تصعید کرده و گاز پرفشاری را در زیر خود جمع می‌کند. این گاز یخ را از سطح بلند کرده و در نهایت باعث شکستن آن می‌شود، که در نتیجه آن، جت‌های پرسرعت CO2 به همراه دانه‌های ماسه‌ای به بیرون پرتاب شده و نقاط تیره و کانال‌هایی روی سطح مریخ ایجاد می‌کنند.»

Martian CO2 gas venting
این تصویر ساده نشان می‌دهد که وقتی بهار می‌آید و دی‌اکسید کربن یخ‌زده توسط تابش خورشید گرم می‌شود، چه اتفاقی می‌افتد. هنگامی که CO2 به گاز تبدیل می‌شود، فشار افزایش می‌یابد و از نقاط ضعیف در پوشش فصلی بیرون می‌زند و همراه با خود گرد و غبار حمل می‌کند که نقاط تیره‌ای روی سطح ایجاد می‌کند. اعتبار تصویر: توسط BatteryIncluded – کار خود آپلودکننده: من تصویر اصلی را از مقاله‌ای توسط سیلوان پیکو از نشریه JGR، جلد ۱۰۸، شماره E8، ۵۰۸۴، doi:10.1029/2002JE002007، ۲۰۰۳ اسکن، برش و تغییر اندازه دادم.

شاید انسان‌ها کمی جانب‌دارانه به موضوع نگاه کنند، اما هیچ چیز به اندازه زمین زیبا و باشکوه نیست. نسل‌های زیادی از شاعران زیبایی آن را تا حدی ستوده‌اند که گویی جنبه‌ای روحانی دارد. اما وقتی صحبت از آبفشان‌های CO2 و الگوهای طبیعی آن‌ها می‌شود، مریخ چیزی دارد که زمین ندارد.

نویسندگان مقاله ۱۳۸۴ در این باره نوشتند: «این فرآیندها هیچ مشابهی در زمین ندارند.»

برچسب ها:مریخناسا
منابع:universetoday
این مقاله را به اشتراک بگذارید
Facebook Twitter Telegram
مونا علی اکبرخان افجه
توسط مونا علی اکبرخان افجه
دانشجوی دکتری ژئوفیزیک گرایش لرزه شناسی هستم. ژئوفیزیک به بررسی ابعاد زمین و اتفاقاتی مانند زلزله و لرزه هایی که توسط فعالیت انسان به‌وجود می‌آید، می پردازد. فعالیت در حوزه زمین و فضا از علاقه مندی ام است.
نظر بدهید

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

جدیدترین مطالب

معمایی که مدت‌ها ذهن اخترشناسان را مشغول کرده بود، شاید اکنون حل شده باشد!
معمایی که مدت‌ها ذهن اخترشناسان را مشغول کرده بود، شاید اکنون حل شده باشد!
۱۲ تیر ۱۴۰۴ ساعت ۱۳:۰۰
مأموریت جدید اروپا، خورشیدگرفتگی را به یک اتفاق روزانه تبدیل می‌کند
مأموریت جدید اروپا، خورشیدگرفتگی را به یک اتفاق روزانه تبدیل می‌کند
۱۲ تیر ۱۴۰۴ ساعت ۱۲:۰۰
اگر به‌دنبال سیاره‌ای مانند زمین هستیم، شاید وقت آن است که به ستاره‌های کوتوله قرمز نگاه کنیم
اگر به‌دنبال سیاره‌ای مانند زمین هستیم، شاید وقت آن است که به ستاره‌های کوتوله قرمز نگاه کنیم
۱۲ تیر ۱۴۰۴ ساعت ۱۱:۰۰
تأیید ناسا: مهمانی جدید از فضای میان‌ستاره‌ای وارد منظومه شمسی شد!
تأیید ناسا: مهمانی جدید از فضای میان‌ستاره‌ای وارد منظومه شمسی شد!
۱۲ تیر ۱۴۰۴ ساعت ۱۰:۰۰
برای اولین‌بار: ساختار عظیمی از ماده پنهان در کیهان نمایان شد
برای اولین‌بار: ساختار عظیمی از ماده پنهان در کیهان نمایان شد
۱۱ تیر ۱۴۰۴ ساعت ۱۳:۰۰

جدیدترین های تکنوتا

اگر این ایمیل را در صندوق ورودی خود دیدید، فوراً حذفش کنید
۱۲ تیر ۱۴۰۴ ساعت ۲۱:۳۰
اگر این ایمیل را در صندوق ورودی خود دیدید، فوراً حذفش کنید
دوربین بدترین گوشی شما عجیباً عالی است—اگر این‌طور از آن استفاده کنید
۱۲ تیر ۱۴۰۴ ساعت ۲۰:۳۰
دوربین بدترین گوشی شما عجیباً عالی است—اگر این‌طور از آن استفاده کنید
بهره‌وری را به یک بازی تبدیل کنید با این ۸ اپلیکیشن آیفون
۱۲ تیر ۱۴۰۴ ساعت ۱۹:۳۰
بهره‌وری را به یک بازی تبدیل کنید با این ۸ اپلیکیشن آیفون

پربازدیدترین ها

چرا تایتان بهترین معیار برای شناخت جو سیارات دوردست است؟
ستاره‌ها و سیارات
چرا تایتان بهترین معیار برای شناخت جو سیارات دوردست است؟
۱۱ تیر ۱۴۰۴ ساعت ۱۰:۰۰
قمرهای مریخ کدام‌اند و چرا این‌قدر عجیب‌اند؟
ستاره‌ها و سیارات
قمرهای مریخ کدام‌اند و چرا این‌قدر عجیب‌اند؟
۹ تیر ۱۴۰۴ ساعت ۱۳:۰۰
راز تفاوت‌های چشمگیر دو طرف ماه در دل مواد معدنی نهفته است
ستاره‌ها و سیارات
راز تفاوت‌های چشمگیر دو طرف ماه در دل مواد معدنی نهفته است
۸ تیر ۱۴۰۴ ساعت ۱۰:۰۰
کهکشان آندرومدا را در نمایی تازه و تماشایی با تلسکوپ چاندرا ببینید
ستاره‌ها و سیارات
کهکشان آندرومدا را در نمایی تازه و تماشایی با تلسکوپ چاندرا ببینید
۷ تیر ۱۴۰۴ ساعت ۱۲:۰۰
اسپیس نوتا
دسترسی سریع
  • درباره ما
  • تماس با ما
  • تبلیغات
  • لیست بعدا می خوانم
معرفی کوتاه

اسپیس نوتا منبع جامع اخبار و رویدادهای فضایی است که توسط نویسندگان متخصص در این زمینه تهیه می‌شود.

خانواده ما
اسپیس نوتا
تکنوتا
© 1403 کپی مطالب اسپیس نوتا تنها با لینک دادن به سایت امکان‌پذیر است.
  • نقشه سایت
  • تبلیغات