در سوی خورشید که رو به زمین قرار داشت، سوراخی تاجی (coronal hole) به شکل یک قلب بزرگ پدیدار شد؛ قلبی چندین برابر اندازه زمین که جریانی قدرتمند از ذرات باردار خورشیدی را به سراسر منظومه شمسی پرتاب کرد.
این سایه منحصربه‌فرد که به شکل قلب دیده می‌شود، آرام‌آرام در حال چرخش از مقابل زمین است. اما تنها چند روز پیش، دقیقاً در مرکز خورشید قرار داشت و سیاره ما را درست در مسیر جریان مستقیم باد خورشیدی قرار داد.
سوراخ‌های تاجی در واقع «سوراخ» به معنای متداول نیستند. این نواحی بخش‌هایی از سطح خورشیدند که در آن‌ها میدان مغناطیسی خورشید ضعیف‌تر می‌شود و همین موضوع به ذرات باردار اجازه می‌دهد با شدت بیشتری از سطح خورشید بگریزند. در نتیجه، باد خورشیدی با سرعت و توان بالاتری در سراسر فضا حرکت می‌کند و همه‌ی منظومه شمسی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
این پدیده با چشم عادی و در طول موج‌های مرئی قابل مشاهده نیست. اما چون پلاسما درون این مناطق نسبت به محیط اطراف سردتر و کم‌چگال‌تر است، در طول موج‌های فرابنفش شدید و پرتوهای ایکس نرم، این بخش‌ها به صورت لکه‌های تاریک روی سطح خورشید دیده می‌شوند.
هنگامی که این تندبادهای خورشیدی به میدان مغناطیسی زمین برخورد می‌کنند، بخشی از ذرات باردار شتاب گرفته و در امتداد خطوط مغناطیسی به سمت لایه‌های بالایی جو زمین هدایت می‌شوند. برخورد این ذرات با مولکول‌های گاز در جو، همان جادویی است که ما آن را به شکل شفق‌های قطبی در آسمان قطب‌ها می‌بینیم.
البته، تنها سوراخ‌های تاجی نیستند که چنین آتش‌بازی‌های شگفت‌انگیزی را در آسمان قطب‌ها ایجاد می‌کنند. نوع دیگری از فعالیت خورشیدی به نام «پرتاب جرم تاجی» یا CME وجود دارد؛ حالتی که در آن ابری عظیم از ماده خورشیدی با انفجاری شدید به فضا پرتاب می‌شود. این پدیده اغلب باشکوه‌ترین و گسترده‌ترین شفق‌های قطبی را ایجاد می‌کند. با این حال، بادهای خورشیدی برخاسته از سوراخ‌های تاجی را هم نباید دست‌کم گرفت؛ چرا که همین قلب خورشید در ماه سپتامبر توفانی ژئومغناطیسی نسبتاً قوی در زمین ایجاد کرد و نتیجه‌اش، نمایش خیره‌کننده‌ی شفق‌ها در آسمان نیمکره شمالی بود.
دانشمندان پیش‌بینی می‌کنند که فعالیت خورشیدی در سال‌های آینده رو به کاهش برود، چرا که خورشید کم‌کم از اوج چرخه ۱۱ ساله خود – که به آن «حداکثر خورشیدی» یا Solar Maximum می‌گویند – فاصله می‌گیرد. با این حال، سوراخ‌های تاجی تنها بخشی از رفتار پیچیده خورشید هستند و ممکن است حتی در دوران آرام‌تر هم خودی نشان دهند.
از سوی دیگر، گزارشی تازه از آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا (JPL) منتشر شده که نشان می‌دهد شدت باد خورشیدی از سال ۲۰۰۸ تاکنون به تدریج در حال افزایش است. این یعنی برخلاف انتظار، در چرخه آینده خورشید – یعنی چرخه ۲۶ – ممکن است شاهد فعالیت‌هایی بیش از حد معمول باشیم.
خورشید، این ستاره مادر، همیشه ما را با پدیده‌های گوناگون غافلگیر می‌کند: از لکه‌های خورشیدی گرفته تا فوران‌های عظیم و شفق‌های قطبی چشم‌نواز. اما این بار، قلبی که به ما نشان داد نه فقط پدیده‌ای علمی، بلکه نوعی پیام شاعرانه و نمادین بود؛ گویی خورشید می‌خواست به ما یادآوری کند که حتی در میان آشوب‌های کیهانی و طوفان‌های ذرات باردار، هنوز هم می‌تواند چهره‌ای عاشقانه و دلنشین داشته باشد.
پس اگر هنوز هم کسی تردید دارد: بله خورشید جان، ما هم تو را دوست داریم!
