یافتههای جدید از ماموریت چانگای ۶ چین نشان میدهد که سمت پنهان ماه، بخش داخلی بسیار خنکتری نسبت به سمت نزدیک آن که رو به زمین است، دارد. این نشان دهنده عمیقتر شدن یک راز دیرینه در مورد ماه است. در ژوئن ۲۰۲۴، نمونههای جمعآوریشده از حوضه قطب جنوب-آیتکن که توسط ماموریتهای آپولو ناسا جمعآوری شده بود، مشخص کردند که دما حدود ۱۸۰ درجه فارنهایت کمتر از سنگهای سمت نزدیک است. دانشمندان خاطرنشان میکنند که این تفاوت اولین مدرکی است که نشان میدهد بخش داخلی ماه تراز نیست. علاوه بر این، محققان خاطرنشان میکنند که این کشف میتواند درک ما را از چگونگی شکلگیری عناصر گرمازا در تکامل ماه در میلیاردها سال پیش تغییر دهد.
مطالعه ماه، بخش داخلی خنکتر سمت دور را به توزیع ناهموار عناصر و تأثیرات باستانی مرتبط میکند. طبق گزارش Nature Geoscience، اعتقاد بر این است که قطعات سنگی که توسط چانگای ۶ آورده شدهاند، حدود ۲.۸ میلیارد سال قدمت دارند. هنگامی که گدازههای داغ از اعماق ماه به آرامی خنک و جامد شدند، این قطعات تشکیل شدند. برای درک آنها، دانشمندان از مدلهای کامپیوتری با دادههای ماهوارهای استفاده کردند. این به آنها کمک کرد تا دمای اولیه سنگها را هنگام تشکیل ردیابی کنند. نتایج همچنین نشان میدهد که سمت پنهان ماه ممکن است اورانیوم، توریم و پتاسیم کافی نداشته باشد. مدتها پیش، این اجزا ممکن است به سمت نزدیک حرکت کرده باشند و آن را از نظر گرما غنیتر کرده باشند.
کارشناسان معتقدند که سمت نزدیک ماه به دلیل این توزیع ناهموار عناصر برای مدت طولانیتری گرمتر مانده است. علاوه بر این، فعالیت آتشفشانی بیشتر، آن را هموارتر کرده است. برعکس، سمت پنهان آن را خنکتر نگه میدارد و منجر به دهانهها و همچنین کوههای بیشتر میشود.
دانشمندان معتقدند که این عدم تعادل به دلیل برخوردهای عظیم سیارکها است. ادغام ناهموار یک قمر کوچکتر یا تأثیر گرانش زمین بر نحوه پخش عناصر در داخل ماه.
محققان با اشاره به این یافتهها، سرنخهای جدیدی را برای یکی از بزرگترین اسرار ماه ارائه میدهند. این نشان میدهد که تفاوتهای بین سمت نزدیک و دور آن نه تنها در سطح، بلکه در اعماق درون آن نیز وجود دارد.