تاریخ: ۱۳ تیر ۴۳۳ هجری شمسی
در سپیده‌دم روزی خاص، اخترشناسان در چین و دیگر مناطق جهان مانند جنوب غربی ایالات متحده، به آسمان شرقی چشم دوختند. این مردمان که ستاره‌ها را به خوبی می‌شناختند، ناگهان با یک ستاره جدید و درخشان مواجه شدند. این “ستاره مهمان” چنان خیره‌کننده بود که همه را شگفت‌زده کرد!
این ستاره با درخشندگی چند برابر سیاره زهره، به مدت ۲۳ روز حتی در روشنایی روز هم قابل مشاهده بود. در مجموع ۶۵۳ روز به چشم غیر مسلح دیده می‌شد و سپس به تدریج محو شد. چینی‌ها این پدیده را به نام “ستاره مهمان” ثبت کردند، ستاره‌ای که برای مدتی می‌آید و سپس ناپدید می‌شود.
خوشبختانه، اخترشناسان آن زمان موقعیت این شی عجیب را دقیقاً ثبت کردند؛ در نزدیکی ستاره‌ای که ما آن را زتا تاوری می‌نامیم و در شاخ جنوبی صورت فلکی ثور قرار دارد.
کاوش سحابی خرچنگ
- تماشای سحابی خرچنگ در یک نمایش سه‌بعدی
- مطالعه انفجار شگفت‌انگیز در سحابی خرچنگ
سیاره مشتری اکنون در همان نقطه از آسمان دور نیست. وقتی امروزه به آن ناحیه از آسمان نگاه می‌کنیم، ابری از غبار ستاره‌ای را می‌بینیم که در حال گسترش است؛ یادبودی از جایی که یک ستاره به پایان حیاتش رسید و این ابرنواختر باشکوه پدید آمد.
تولد یک ابرنواختر
این انفجار عظیم که “ابرنواختر” نامیده می‌شود، با درخشندگی بیش از ۴۰۰ میلیارد برابر خورشید ما بود. این ستاره با جرم حدود ۱۰ برابر خورشید، انرژی خود را به شکل شگفت‌آوری آزاد کرد. با اینکه این واقعه در سال ۴۳۳ هجری شمسی دیده شد، در واقع ۶۵۰۰ سال نوری از زمین فاصله داشت و انفجار آن حدود ۵۴۴۶ سال پیش از میلاد اتفاق افتاده بود.
سحابی خرچنگ: افسانه‌ای در دل آسمان
پس از این انفجار بزرگ، تنها هسته‌ی داغ و ابری از گاز باقی ماند که امروزه آن را “سحابی خرچنگ” می‌نامیم. این ماده با سرعت فوق‌العاده حدود ۱۸۰۰ کیلومتر در ثانیه به بیرون می‌تازد و به قطر ۱۰سال نوری رسیده است.
این سحابی اولین بار در سال۱۱۱۰ توسط ستاره‌شناس انگلیسی جان بیویس دیده شد و در سال ۱۱۳۷ چارلز مسیه آن را به عنوان اولین جرم در کاتالوگ خود ثبت کرد که امروزه به M1 معروف است.
چطور سحابی خرچنگ را ببینیم؟
برای مشاهده سحابی خرچنگ، باید در نیمه‌های شب و در یک آسمان تاریک به آسمان شمال شرقی نگاه کنید. این سحابی با قدر بصری +۸.۴ در تلسکوپ‌های قوی قابل مشاهده است و در تلسکوپ‌های بزرگتر نمایان‌تر می‌شود.
تپ‌اختر: راز گردش سریع
در سال ۱۳۴۷، یک تپ‌اختر در دل سحابی خرچنگ کشف شد. این تپ‌اختر که ستاره‌ای نوترونی با چرخش ۳۳ بار در ثانیه است، انرژی خود را در سراسر طیف الکترومغناطیسی منتشر می‌کند. جالب است بدانید که یک قاشق چای‌خوری از این ماده وزن صدها تن خواهد داشت!
منتظر یک ابرنواختر دیگر باشید
ظاهر شدن یک ابرنواختر دیگر در کهکشان ما بسیار نادر است. در ۱۳۴۷، ابرنواختری در ابر ماژلانی بزرگ دیده شد، اما به دلیل فاصله زیاد با چشم غیر مسلح چندان درخشان نبود. شاید شب آینده فرصتی برای دیدن یک ابرنواختر دیگر باشد.
نتیجه‌گیری
سحابی خرچنگ و ابرنواخترهایی که از بین ستاره‌ها برمی‌خیزند، نشانگر شگفتی‌های بیکران کیهان هستند. کاوش این پدیده‌ها به ما کمک می‌کند تا دانش خود را درباره تولد، زندگی و مرگ ستارگان گسترش دهیم و به رازهای کهکشان و کیهان نزدیک‌تر شویم.
سوالات متداول
۱. سحابی خرچنگ کجاست؟
سحابی خرچنگ در صورت فلکی ثور و در فاصله ۶۵۰۰ سال نوری از زمین قرار دارد.
۲. چگونه سحابی خرچنگ را ببینیم؟
برای مشاهده، به یک تلسکوپ قوی و آسمانی تاریک نیاز دارید. بهترین زمان برای مشاهده، نیمه‌های شب است.
۳. ابرنواختر چیست؟
ابرنواختر یک انفجار عظیم است که زمانی رخ می‌دهد که یک ستاره به پایان عمر خود می‌رسد و نور و انرژی زیادی را آزاد می‌کند.
۴. تپ‌اختر چیست و چگونه کار می‌کند؟
تپ‌اختر یک ستاره نوترونی است که به سرعت می‌چرخد و انرژی خود را در قالب پالس‌های الکترومغناطیسی ارسال می‌کند.
![import numpy as np import h5py data='/content/drive/MyDrive/SILIXA_iDAS015_181219184621_fieldID000212.h5' data1=h5py.File(data,'r') print(data1.keys()) display(data1) display(data) raw_data = data1['DasRawData']['RawData'] x_axis = np.arange(raw_data.shape[1]) t_axis = np.arange(raw_data.shape[0]) print(x_axis.shape) print(t_axis.shape) import matplotlib.pyplot as plt import numpy as np ns = 30000 fs = 1000 dx = 1.021 nx = 3136 GL = 10 x = np.arange(nx) * dx def u(x, t): return np.exp(-(x - t)**2) def calculate_result(x): return 1/10 * (u(x - 5, t) - u(x + 5, t)) traces = [] for t in range(0,30000): tr = [calculate_result(x_val) for x_val in x] traces.append(tr) traces_array = np.array(traces) print(f"traces_array : {traces_array.shape}")](https://spacenota.ir/wp-content/uploads/2025/05/big-ring-body-420x280.webp)
