کشتی‌های باستانی که به‌طور تصادفی در استپ مغولی کشف شده‌اند، بینش جدیدی در مورد نحوه غذا خوردن ساکنان باستانی این سرزمین به ما داده است.
باستان شناسان بقایای کیک شده از داخل دو دیگ مربوط به عصر مفرغ را با قدمت ۲۷۵۰ سال خراش دادند و نشان دادند که این ظروف زمانی برای جمع آوری خون نشخوارکنندگان مانند گوسفند و بز و همچنین شیر گاومیش وحشی (Bos mutus) استفاده می شده است.
می پرسی با خون چه کردند؟ خوب، ما نمی‌توانیم به طور قطعی بدانیم، اما احتمالاً برای اهداف غذایی، مانند تولید سوسیس خونی، مشابه روش‌های سوسیس‌سازی که هنوز در روستاهای مغولستان استفاده می‌شود، استفاده می‌شده است.
این کشف در زمان به عقب‌تر نیز گسترش می‌یابد، نه فقط جمع‌آوری و مصرف خون در منطقه، بلکه اولین شواهد وجود یاک‌های وحشی در مغولستان مرکزی تا به امروز.
شوان ویلکین، باستان شناس زیست مولکولی از دانشگاه بازل در سوئیس، می گوید: «تحلیل ما بر ویژگی های نگهدارنده قابل توجه مواد برنز تأکید می کند که به عنوان محافظ برای حفاظت از پروتئین ها و سایر مولکول های آلی عمل می کنند.
این مکاشفه‌ها نگاهی اجمالی به سنت‌های خوراک‌شناسی و ترجیحات غذایی عشایر عصر برنز ارائه می‌کنند و روش‌های آشپزی متنوعی را که توسط تمدن‌های باستانی انجام می‌شد، روشن می‌کنند.»
این دو دیگ به طرز عجیبی کشف شدند. اگر مکان‌های باستان‌شناسی در سراسر استپ مغولی با تپه‌ای همراه نباشد، تقریباً غیرممکن است که بدانیم یکی در آنجا است. در این مورد، دو گله دار در استان خوسگل به طور غیرمنتظره ای در حین کار بر روی حصاری برای یک انبار اسب به طور غیرمنتظره با محل برخورد کردند.
در حین حفاری، آنها نه تنها دیگ‌ها، بلکه آثار دیگری را نیز حفاری کردند و سپس به آکادمی علوم مغولستان دادند تا محققان بتوانند از آنجا به آنها دسترسی پیدا کرده و مطالعه کنند.
ویلکین و همکارانش مطالعه جامع و دقیقی روی دو دیگ انجام دادند. آنها از تاریخ‌گذاری رادیوکربن برای تعیین سن آنها استفاده کردند و سپس از داخل هر دو نمونه‌برداری کردند تا آنالیز پروتئین انجام دهند.
آنها امیدوار بودند که این امر چیزی را در مورد رژیم غذایی افرادی که زمانی از دیگ ها استفاده می کردند نشان دهد. دانشمندان دیگ های مشابه دیگری را کشف کرده اند که زمانی به عنوان ظروف پخت و پز برای گوشت استفاده می شد. اما آنچه ویلکین و همکارانش یافتند کمی متفاوت بود.
آنالیز پروتئومی آنها وجود پروتئین‌های خون و همچنین گلیکوپروتئینی را که در کبد بیان می‌شود، نشان داد. سپس این پروتئین ها به عنوان منشاء نشخوارکنندگان طبقه بندی شدند: حیواناتی مانند بز و گوسفند بربری (Ammotragus lervia).
اما این تنها چیزی نبود که محققان دریافتند. پروتئین های ثانویه در دیگ در شیر گاومیش های وحشی ردیابی شدند. اگرچه ما دقیقاً نمی دانیم این دو مایع، خون و شیر، چگونه مورد استفاده قرار می گرفتند، این واقعیت که اصلاً از آنها استفاده می شد، چیزهای زیادی در مورد نحوه زندگی مردم عصر برنز مغولستان به ما می گوید.
اطلاعات ما نشان می دهد که دو دیگ خاص از شمال مغولستان برای جمع آوری خون حیوانات نشخوارکننده در طول کشتار استفاده می شد و احتمالاً بخش مهمی از تولید غذا بود. اگر خون، طبق پیشنهاد ما، برای تولید سوسیس جمع آوری می شد، باید خون را جمع آوری کرد. این پژوهشگران در مقاله خود می نویسند که قدمت این عمل را حداقل ۲۷۰۰ سال به گذشته گسترش می دهند.
از آنجایی که بیش از ۵۰۰۰ سال است که شیر نشخوارکنندگان در این منطقه انجام می‌شود، این امر چندان تعجب‌آور نیست.
محققان نتیجه می گیرند که چنین ظروف برنزی ممکن است منبعی دست نخورده برای درک تمدن های باستانی باشد، زیرا این فلز دارای خواص ضد باکتریایی است که می تواند مواد آلی را برای هزاران سال حفظ کند.
این تحقیق در Scientific Reports منتشر شده است.
