تلسکوپ فضایی جیمز وب کشف کرده است که سنتاور موسوم به “۲۰۶۰ کیرون” یک جسم خاص و عجیب است. این جسم که یک جرم کوچک است و در فاصله بین مشتری و نپتون به دور خورشید مدار میزند، ترکیبی از یخها و گازها دارد که آن را از دیگر اجرام منظومه شمسی خارجی متمایز میکند.
در حال حاضر حدود هزار سنتاور شناخته شدهاند، اما کیرون با قطر ۲۱۸ کیلومتر اولین سنتاوری بود که در سال ۱۳۵۵ کشف شد. تصور میشود سنتاورها در مناطق یخزده فراتر از نپتون شکل گرفتهاند اما بعدها به دلیل اختلالات مداری ناشی از رزونانسهای گرانشی با غولهای یخی به سمت منظومه داخلی حرکت کردهاند. نزدیکتر شدن آنها به خورشید میتواند باعث تصعید برخی از یخها شده و هاله گازی یا کما ایجاد کند، شبیه دنبالهدارها.
کیرون: معمایی از یک جرم منحصر به فرد و عجیب
چارلز شامبو از دانشگاه مرکزی فلوریدا کیرون را در میان تمام سنتاورها و حتی در میان اجرام فراتر از نپتون، جسمی عجیب توصیف میکند. او میگوید: «کیرون دورههایی دارد که شبیه دنبالهدار رفتار میکند، حلقههایی از مواد اطرافش دارد و احتمالاً یک میدان آوار از غبار یا مواد سنگی کوچک در اطراف آن در حال گردش است.»
مشاهدات جدید تلسکوپ جیمز وب که توسط شامبو و نوئمی پینیلا-آلونزو از دانشگاه اوویدو اسپانیا انجام شده، نشان داده است که ترکیب یخهای سطح کیرون بسیار متفاوت از دیگر سنتاورهای مشاهده شده است. اگرچه هیچیک از یخها بهتنهایی عجیب نیستند، اما ترکیب آنها در کیرون شگفتانگیز است.
کشف یخهای کربن دیاکسید و گاز متان: بررسی اثرات و چالشها
تلسکوپ جیمز وب یخ کربن مونوکسید و کربن دیاکسید را روی سطح کیرون و گازهای کربن دیاکسید و متان را در کمای نازک آن پیدا کرده است. وجود و فراوانی متان با تصعید این ماده از ناحیهای از سطح که بیشترین حرارت خورشیدی را دریافت کرده، سازگار است. هرچند دمای کیرون هرگز بالاتر از منفی ۱۴۰ درجه سانتیگراد نمیرود، اما همین مقدار نیز برای تصعید این یخها کافی است.
زمانبندی و سرنوشت کیرون: درک پیچیدگیها و تأثیرات آن
کیرون که مداری بیضوی ۵۰ ساله به دور خورشید دارد، در سال ۱۳۹۹ از نقطه دورترین فاصلهاش از خورشید عبور کرد (۱۸.۸۷ واحد نجومی). این جسم در سال ۱۴۲۵ به نقطه نزدیکترین فاصله خود از خورشید خواهد رسید (۸.۵ واحد نجومی) که کمی داخل مدار زحل است. هرچه به خورشید نزدیکتر شود، کیرون درخشانتر و فعالتر خواهد شد و امکان بررسی دقیقتر ترکیب یخها و شیمی آلی آن فراهم میشود.
کیرون و دیگر سنتاورها در یک مرحله گذار قرار دارند و طی یک میلیون سال آینده، سرنوشت نهایی آنها مشخص خواهد شد. این جسم ممکن است به سمت منظومه داخلی حرکت کند و به یک دنبالهدار خانواده مشتری با دوره مداری کمتر از ۲۰ سال تبدیل شود یا اینکه به کمربند کوئیپر بازگردد و از منظومه داخلی رانده شود.
همانطور که شایسته جسمی است که به نام شخصیتی از اساطیر یونانی نامگذاری شده، سرنوشت آن در دست خدایان خواهد بود.