زمین مرموز مریخ بهعنوان یکی از جذابترین مناطق این سیاره شناخته میشود. ویژگیهای سطحی این ناحیه بهطور شگفتانگیزی تاریک هستند و بهدلیل وجود یخهای ذوب شده در قطب جنوبی، لقب «زمین مرموز» را به خود اختصاص دادهاند.
دو مدارگرد اروپایی مریخ، با مشاهده انواع مختلفی از ویژگیهای سطحی، این اسرار را فاش کردهاند. تصاویر بهدستآمده از مأموریت مارس اکسپرس آژانس فضایی اروپا (ESA) در ۲ آوریل ۲۰۲۴، زمانی که بهار در نیمکره جنوبی مریخ برقرار بود، بهخوبی نشاندهنده این تغییرات است.
این تصاویر با استفاده از دوربین استریو با وضوح بالا (HRSC) ثبت شدهاند و کلاهکهای قطبی فصلی را نمایش میدهند که عمدتاً از یخ دیاکسید کربن و مقداری یخ آب تشکیل شدهاند. مقامات ESA در بیانیهای در ۱۸ مهر اعلام کردند که در بهار، یخها به بخار تبدیل میشوند و مقادیر زیادی گاز را در جو نازک مریخ آزاد میکنند.
دمای پایینتر در پاییز باعث میشود که بخار متراکم شده و با ورود نیمکره جنوبی به فصل زمستان، کلاهکهای قطبی ضخیم و گستردهتری تشکیل شود. این چرخه انجماد و ذوب، «انواع ویژگیهای سطحی عجیب و غریب» را ایجاد میکند. برخی از این ویژگیها در مقایسه با محیط یخیشان، بهطور شگفتانگیزی تاریک هستند.
تصاویر جدید نشاندهنده رسوبات لایهای ضخیم با گرد و غبار به دام افتاده در سمت چپ و رسوبات لایهای صاف در سمت راست هستند. در مرکز تصاویر، زمین بهطور غیرمعمول تیرهتر قرار دارد و دارای الگوهایی از اشکال چندضلعی مختلف با لبههای یخی است.
مدارگرد گاز ردیابی ESA (TGO) نیز شکلهای زمین عجیب را مشاهده کرده است. تصاویر TGO که از ناحیهای متفاوت در نیمکره جنوبی مریخ گرفته شده، نمای نزدیک از چندضلعیهای حاشیهای یخبندان را به نمایش میگذارد.
این تصاویر همچنین رسوبات فنمانند را در ابعادی بین دهها متر تا چند صد متر ثبت کردهاند. جتهایی که بهدلیل بخار به دام افتاده ایجاد میشوند، غبار تیره را از زیر زمین حمل میکنند و باعث میشوند که یخهای مریخ سریعتر ذوب شوند.
به گفته مقامات ESA، مطالعه ویژگیهای مختلف یخی در مریخ میتواند به درک بهتر تاریخ آب و هوای این سیاره کمک کند.
سوالات متداول
۱. ویژگیهای زمین مرموز مریخ چیستند؟
زمین مرموز مریخ به دلیل وجود ویژگیهای سطحی تاریک و یخهای ذوب شده در قطب جنوبی شهرت دارد.
۲. ماموریت مارس اکسپرس چه تصاویری ثبت کرده است؟
این ماموریت تصاویری از کلاهکهای قطبی فصلی و تغییرات سطحی ناشی از ذوب یخها را ثبت کرده است.
۳. چرخه انجماد و ذوب چه تأثیری بر ویژگیهای سطحی دارد؟
این چرخه باعث ایجاد ویژگیهای عجیب و غریب و شکلهای زمین متفاوت میشود.
۴. مدارگرد گاز ردیابی TGO چه ویژگیهایی را نشان میدهد؟
مدارگرد TGO شکلهای زمین عجیب و حاشیههای یخبندان را با وضوح بالا ثبت کرده است.
۵. چگونه مطالعه ویژگیهای یخی به درک تاریخ آب و هوای مریخ کمک میکند؟
تحلیل این ویژگیها میتواند اطلاعات مفیدی درباره تغییرات آب و هوایی مریخ در طول زمان ارائه دهد.