این تصویر زیبا که به صورت کاذب رنگآمیزی شده، برجستگیهای عظیم شکلگرفته توسط باد و یک منطقه سایهدار از تپههای شنی را در مرکز کویر لوت ایران به تصویر میکشد — یکی از خشنترین محیطهای زمین است.
کویر لوت که بیش از ۷,۰۰۰ مایل مربع (۱۸,۰۰۰ کیلومتر مربع) در جنوب شرق ایران گسترده شده است، یک کویر نمکی است. این بدان معناست که ماسههای آن ترکیبی از نمکها و مواد معدنی باقیمانده از دریاچهای باستانی است و تقریباً هیچ آب یا پوشش گیاهی ندارد. نام فارسی این منطقه، دشت لوت، به معنی «دشت تهی» است.
این منطقه اغلب «داغترین نقطه روی زمین» نامیده میشود، اما این مسئله قابل تفسیر است. بالاترین دمای هوا که طی یک قرن گذشته روی زمین ثبت شده است — ۱۳۰ درجه فارنهایت (۵۴.۴ درجه سانتیگراد) — در سال ۲۰۲۰ در دره مرگ کالیفرنیا ثبت شد. با این حال، دمای سطح زمین در کویر لوت در سال ۱۳۹۶ به حداکثر ۱۷۷.۴ درجه فارنهایت (۸۰.۸ درجه سانتیگراد) رسید، که این رکورد مشترک با بیابان سونورای مکزیک است، به گفته ناسا. ماسههای کویر لوت تا این حد داغ میشوند، بخشی به دلیل وجود لکههای تیره و بزرگ از گدازههای باستانی که سطح آن را پوشانده و زیر ماسهها قرار دارند.
تصویر ماهوارهای فوق دو ویژگی زمینشناسی را نشان میدهد: یک منطقه از برجستگیهای موازی، معروف به یاردانگها، در سمت چپ و یک منطقه بزرگ سایهدار از تپههای شنی در سمت راست. این عکس با استفاده از طیف بازتابی خورشیدی — ترکیبی از نور فرابنفش، نور مرئی و مادون قرمز — گرفته شده است که باعث شده این ویژگیها به رنگ بنفش تیره دیده شوند. در حالی که اگر از بالا و فقط با نور مرئی مشاهده شوند، این ویژگیها بسیار کمتر از محیط اطراف خود متمایز هستند، همانطور که تصاویر اخیر از ماهواره ترا ناسا نشان دادهاند.
یاردانگها برجستگیهای بلندی هستند که طی هزاران سال توسط باد از سنگ بستر کویر تراشیده شدهاند. این برجستگیها به دلیل اینکه نمونههای برجستهای از این نوع ویژگی در جهان هستند، بهویژه مورد توجه قرار گرفتهاند، به گفته یونسکو. طول آنها حدود ۲۵ مایل (۴۰ کیلومتر) و ارتفاعشان حدود ۵۰۰ فوت (۱۵۰ متر) از اطراف است.
کویر لوت همچنین میزبان برخی از بلندترین تپههای شنی جهان است که تا ارتفاع ۱,۵۰۰ فوت (۴۶۰ متر) میرسند، به گفته رصدخانه زمین ناسا. با این حال، تپههای شنی در تصویر تنها تا ۱,۰۰۰ فوت (۳۰۰ متر) ارتفاع دارند.
به گفته آژانس فضایی اروپا (ESA)، گرما و خشکی کویر لوت آن را تقریباً بهطور کامل غیرقابل سکونت برای حیات یا یک محیط زیستی بیجان تبدیل کرده است. با این حال، در دهها مایل شمال شرقی این تپههای شنی، یک منبع کوچک و کمعمق آب وجود دارد که به برخی گونهها امکان زنده ماندن در این چشمانداز خشن را میدهد.
اما دور از این منبع آب، احتمالاً مناطقی واقعاً خالی در کویر لوت وجود دارد که حتی میکروبها نمیتوانند در آن زنده بمانند. «برخی گزارشها ادعا میکنند که گروههای تحقیقاتی شیر استریلشده را به این کویر آورده و در سایه بدون پوشش رها کردند، اما شیر همچنان استریل باقی ماند،» نمایندگان ESA نوشتند. با این حال، هیچ سابقهای از این تحقیق بهصورت آنلاین موجود نیست.
به گفته ESA، این منطقه به دلیل وجود چندین خط گسل که در زیر ایران قرار دارند و فعالیتهای آتشفشانی گذشته در آن تأثیر گذاشته است، مستعد فعالیتهای تکتونیکی است. در سال ۱۳۸۱، زلزلهای به بزرگی ۶.۶ ایران را لرزاند و مرکز آن تقریباً ۱۰۰ مایل (۱۶۰ کیلومتر) جنوب تپههای شنی و یاردانگهای موجود در تصویر قرار داشت.