جیم لاول، فضانورد ناسا، که به تبدیل ماموریت تقریباً فاجعهبار آپولو ۱۳ به ماه و تبدیل آن به داستانی الهامبخش از نبوغ و بقا کمک کرد، در سن ۹۷ سالگی درگذشت.
به گفته مقامات ناسا، جیم لاول روز پنجشنبه در لیک فارست، ایلینوی درگذشت. اما این فضانورد، که سابقه چهار پرواز فضایی پیشگام را در کارنامه خود دارد، اثری بر آژانس و ملت گذاشت که تا آیندهای دور ماندگار خواهد بود.
شان دافی، مدیر موقت ناسا، روز جمعه در بیانیهای گفت: «شخصیت و شجاعت استوار جیم به ملت ما کمک کرد تا به ماه برسد و یک تراژدی بالقوه را به موفقیتی تبدیل کرد که از آن چیزهای زیادی آموختیم.» «ما در حالی که دستاوردهای او را جشن میگیریم، برای درگذشت او سوگواری میکنیم.»
لاول در سپتامبر ۱۹۶۲، به عنوان بخشی از دومین کلاس فضانوردان این آژانس، به ناسا پیوست. در میان هشت همکار او در آن گروه، نیل آرمسترانگ، ماهنشین آپولو ۱۱ و اد وایت، اولین آمریکایی که در فضا پیادهروی کرد، حضور داشتند.
لاول اولین بار در دسامبر ۱۹۶۵ با جمینی ۷ به فضا پرواز کرد، یک ماموریت دو نفره و دو هفتهای که اولین ملاقات دو فضاپیمای سرنشیندار مانورپذیر در مدار زمین را رقم زد. کپسول دو فضانورد جمینی ۶A در ۱۵ دسامبر همان سال در فاصله کمی از جمینی ۷ در ارتفاعی بالاتر از سیاره ما قرار گرفت.
در ۱۱ نوامبر ۱۹۶۶، لاول و باز آلدرین با جمینی ۱۲ پرتاب شدند که به مدت چهار روز به دور زمین چرخید. این آخرین ماموریت برنامه جمینی بود که در درجه اول برای هموار کردن راه برای سفر به ماه توسط آپولو طراحی شده بود.
سومین پرواز فضایی لاول، آپولو ۸ بود، اولین ماموریت سرنشینداری که تاکنون فراتر از مدار زمین انجام شده است. او به عنوان خلبان و ناوبر ماژول فرماندهی در پرواز شش روزه در دسامبر ۱۹۶۸ خدمت کرد که با موفقیت به مدار ماه رفت و برگشت. همسفران او بورمن و ویلیام آندرس بودند که عکس معروف «طلوع زمین» را در شب کریسمس همان سال گرفتند.
سپس در آوریل ۱۹۷۰، آپولو ۱۳ از راه رسید که طی آن، لاول اولین انسانی شد که چهار بار به فضا سفر کرد. او فرماندهی این ماموریت را بر عهده داشت، ماموریتی که شامل فرد هیز، خلبان ماژول ماه و جک سویگرت، خلبان ماژول فرماندهی نیز میشد.
قرار بود لاول و هیز پنجمین و ششمین افرادی باشند که روی ماه قدم میگذارند، اما همه چیز طبق برنامه پیش نرفت. یک مخزن اکسیژن در ماژول فرماندهی و خدمات ماموریت منفجر شد و به فضاپیما آسیب رساند و سه فضانورد را مجبور به رفتن به حالت بقا کرد.
مقامات ناسا در بیوگرافی رسمی لاول نوشتند: آنها برنامههای فرود بر ماه خود را رها کردند و با همکاری مرکز کنترل ماموریت در هوستون، “ماژول ماه خود، “آکواریوس” را به یک قایق نجات مؤثر تبدیل کردند.”
مقامات افزودند: “فعالسازی و بهرهبرداری اضطراری سیستمهای ماژول ماه آنها، هم برق و هم آب کافی را برای اطمینان از ایمنی و بقای آنها در فضا و برای بازگشت به زمین حفظ کرد.”
لاول در کتاب «ماه گمشده: سفر خطرناک آپولو ۱۳» (هاتون میفلین، ۱۹۹۴) درباره این تجربه نوشت. این کتاب که او با همکاری جفری کلوگر، روزنامهنگار علمی، نوشت، مبنای فیلم «آپولو ۱۳» در سال ۱۹۹۵ با بازی تام هنکس در نقش لاول شد.
اتفاقاً آن فیلم عبارت «هوستون، ما یک مشکل داریم» را رواج داد. اما این عبارت کاملاً دقیق نیست؛ نقل قول واقعی که توسط لاول و سویگرت بیان شده است – این است: «هوستون، ما یک مشکل داشتهایم».