اسپیس نوتااسپیس نوتااسپیس نوتا
  • صفحه اصلی
  • فناوری فضایی
    فناوری فضایینمایش بیشتر
    چگونه بادبان‌های خورشیدی تاشو بازگشت به جو را آسان می‌کنند
    چگونه بادبان‌های خورشیدی تاشو بازگشت به جو را آسان می‌کنند
    ۲۴ مهر ۱۴۰۴ ساعت ۱۱:۰۰
    قابلیت HWO را برای آشکارسازی دنیای‌های شبیه زمین شبیه‌سازی می‌کنیم
    قابلیت HWO را برای آشکارسازی دنیای‌های شبیه زمین شبیه‌سازی می‌کنیم
    ۹ مهر ۱۴۰۴ ساعت ۱۰:۰۰
    RISTRETTO پرده از جو، مدار و میزان بازتاب پروکسیما b برمی‌دارد
    RISTRETTO پرده از جو، مدار و میزان بازتاب پروکسیما b برمی‌دارد
    ۶ مهر ۱۴۰۴ ساعت ۱۱:۰۰
    گله‌ای از ربات‌های گیاه‌وار، مریخ را زیر پا می‌گذارند
    گله‌ای از ربات‌های گیاه‌وار، مریخ را زیر پا می‌گذارند
    ۵ مهر ۱۴۰۴ ساعت ۱۰:۰۰
    این فیزیک موشک نیست… این دنیای علم مواد است!
    این فیزیک موشک نیست… این دنیای علم مواد است!
    ۴ مهر ۱۴۰۴ ساعت ۱۱:۰۰
  • ماموریت‌های فضایی
    • ماموریت‌های دولتی
    • ماموریت‌های خصوصی
  • نجوم و کیهان‌شناسی
    • ستاره‌ها و سیارات
    • تصاویر فضایی
    • پژوهش‌های علمی
    • دانستنی های علمی
  • محیط زیست و زمین‌شناسی
    • تغییرات اقلیمی
    • زمین‌لرزه‌ها
    • آتشفشان‌ها
خواندن: رؤیت نقش‌هایی بی‌نظیر در فضا؛ تلسکوپ جیمز وب ستاره‌ای در حال مرگ را زیر نظر گرفت
به اشتراک بگذارید
اسپیس نوتااسپیس نوتا
  • فناوری فضایی
  • ماموریت‌های فضایی
    • ماموریت‌های دولتی
    • ماموریت‌های خصوصی
  • نجوم و کیهان‌شناسی
    • ستاره‌ها و سیارات
    • تصاویر فضایی
    • پژوهش‌های علمی
    • دانستنی های علمی
  • محیط زیست و زمین‌شناسی
    • تغییرات اقلیمی
    • زمین‌لرزه‌ها
    • آتشفشان‌ها
ما را دنبال کنید
پژوهش‌های علمی

رؤیت نقش‌هایی بی‌نظیر در فضا؛ تلسکوپ جیمز وب ستاره‌ای در حال مرگ را زیر نظر گرفت

یک تصویر خیره‌کننده‌ی جدید از تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) به اخترشناسان این امکان را داده تا مراحل پیچیده و آشوبناک پایانی عمر یک ستاره‌ی در حال مرگ را بررسی کنند.

رؤیت نقش‌هایی بی‌نظیر در فضا؛ تلسکوپ جیمز وب ستاره‌ای در حال مرگ را زیر نظر گرفت
ستاره‌شناسان با استفاده از دقیق‌ترین تصویری که تاکنون از NGC 1514 به‌دست آمده، در حال بررسی مراحل پیچیده و پرتلاطم پایانی عمر یک ستاره در حال مرگ هستند. (اعتبار تصویر: ناسا، ESA، CSA، STScI، مایکل رسلر (ناسا-جی‌پی‌ال)، دیو جونز (IAC))
توسط مونا علی اکبرخان افجه ۲۷ فروردین ۱۴۰۴ ساعت ۱۱:۰۰
6 دقیقه مطالعه

تصویری که در بالا دیده می‌شود، سحابی سیاره‌ای NGC 1514 را به نمایش می‌گذارد؛ این سحابی در حدود ۱۵۰۰ سال نوری از زمین و در صورت فلکی ثور قرار دارد. با وجود نام آن، NGC 1514 هیچ ارتباطی با سیارات ندارد. در واقع، در قلب این سحابی دو ستاره وجود دارد.

در تصویر ثبت‌شده توسط جیمز وب، این دو ستاره به شکل یک نقطه نورانی دیده می‌شوند که توسط قوس‌هایی از غبار نارنجی احاطه شده‌اند. آنچه توجه اخترشناسان را جلب کرده، ساختار کم‌نور این سحابی است که شبیه نمودار وِن (Venn) به نظر می‌رسد؛ دو حلقه از ماده‌ی پرتاب‌شده که شکل‌گیری آن‌ها تحت تأثیر گرانش ستارگان مرکزی بوده است. دانشمندان می‌گویند این حلقه‌ها فرصتی منحصربه‌فرد برای بررسی تعاملات پیچیده‌ی خروج ماده از ستاره در طول زمان فراهم می‌کند.

مایک رسلر، دانشمند پروژه‌ی ابزار MIRI در JWST که این حلقه‌ها را در سال ۱۳۸۹ با استفاده از تلسکوپ دیگری از ناسا کشف کرده بود، در بیانیه‌ای گفت:
«پیش از وب، نمی‌توانستیم بیشتر این ماده را تشخیص دهیم، چه برسد به اینکه آن را به این وضوح ببینیم. اکنون با داده‌های MIRI می‌توانیم ماهیت آشوبناک این سحابی را به‌طور جامع بررسی کنیم.»

مشاهدات پیشین از این سیستم دوتایی نشان داده بود که مدار ۹ ساله‌ی این دو ستاره یکی از بلندترین مدارها در میان سحابی‌های سیاره‌ای شناخته‌شده است. اخترشناسان حدس می‌زنند شکل‌گیری این سحابی بیشتر تحت تأثیر ستاره‌ی پرجرم‌تر بوده است. با پیر شدن این ستاره، احتمالاً دچار انبساطی شدید شده و لایه‌هایی از گاز و غبار را از طریق بادهای ستاره‌ای خود دفع کرده و در نهایت یک هسته‌ی داغ و فشرده به نام کوتوله سفید از خود بر جای گذاشته است.

بادهای سریع‌تر و ضعیف‌ترِ ساطع‌شده از این کوتوله سفید، احتمالاً مواد قبلی که کندتر حرکت می‌کردند را جاروب کرده و حلقه‌هایی توده‌وار و رشته‌ای ایجاد کرده‌اند که بسیار کم‌نورند و تنها در نور فروسرخ قابل مشاهده‌اند. دید تلسکوپ جیمز وب همچنین شبکه‌ای از حفره‌ها در نزدیکی ستارگان مرکزی را نشان می‌دهد؛ جایی که مواد سریع‌تر توانسته‌اند از لایه‌های خارجی متراکم گاز و غبار خارج شده عبور کنند.

دیوید جونز، اخترفیزیکدان ارشد مؤسسه اخترفیزیک در جزایر قناری که در سال ۱۳۹۶ اثبات کرد در مرکز این سحابی سیاره‌ای یک سیستم دوتایی وجود دارد، در بیانیه‌ای گفت:
«زمانی که این ستاره در اوج از دست دادن ماده بود، ممکن است ستاره همراه خیلی به آن نزدیک شده باشد. چنین تعاملاتی می‌تواند به شکل‌هایی منجر شود که انتظارش را نداریم — به‌جای ایجاد یک کره، ممکن است همین تعامل‌ها باعث شکل‌گیری این حلقه‌ها شده باشد.»

دو حلقه در داده‌های JWST به‌صورت ناهمگون روشن و دارای بافت هستند، که احتمالاً از دانه‌های غبار بسیار ریزی تشکیل شده‌اند که با نور فرابنفش ساطع‌شده از کوتوله سفید کمی گرم شده‌اند. رسلر در این‌باره می‌گوید:
«وقتی این ذرات توسط نور فرابنفش کوتوله سفید بمباران می‌شوند، کمی گرم می‌شوند؛ و همین گرمای اندک باعث می‌شود بتوانیم آن‌ها را در نور فروسرخ میانی با وب تشخیص دهیم.»

همچنین در مشاهدات JWST، اکسیژن در مرکز صورتی‌رنگ و توده‌ای سحابی شناسایی شد، اما خبری از کربن و مولکول‌های پیچیده‌ای مانند هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای که معمولاً در چنین سحابی‌هایی انتظار می‌رود، نبود. بر اساس این بیانیه، ممکن است دوره‌ی مداری طولانی ستارگان دوتایی مرکزی عامل آن باشد، چرا که این مدار گسترده می‌تواند ماده‌ی پرتاب‌شده را آن‌چنان به‌هم بزند که مانع شکل‌گیری این ترکیبات پیچیده شود.

NGC 1514 1
تصویر کامل تلسکوپ جیمز وب از سحابی NGC 1514.
(اعتبار تصویر: ناسا، آژانس فضایی اروپا، آژانس فضایی کانادا، مؤسسه علوم تلسکوپ فضایی، مایکل رسلر (JPL ناسا)، دیو جونز (مؤسسه نجوم جزایر قناری))

جزئیات شگفت‌انگیزی که در مشاهداتی مانند این به‌دست می‌آید، باعث شده تلسکوپ ۱۰ میلیارد دلاری جیمز وب — بزرگ‌ترین و قدرتمندترین تلسکوپ فضایی ناسا — بیش از هر زمان دیگری خواهان داشته باشد، به‌طوری‌که اخترشناسان برای استفاده از آن در تنها یک سال کاری، معادل ۹ سال زمان رصد درخواست داده‌اند.

با این حال، این تقاضای شدید در زمانی چالش‌برانگیز رخ داده، زیرا تلسکوپ جیمز وب با خطر کاهش بودجه‌ای تا سقف ۲۰ درصد روبروست، آن‌هم در حالی‌که تنها نیمی از مأموریت اصلی خود را پشت سر گذاشته است. این کاهش بودجه که انتظار می‌رود در اواخر امسال اجرایی شود، بر تمام جنبه‌های کاری رصدخانه تأثیر خواهد گذاشت، از بررسی پیشنهادها و تحلیل داده‌ها گرفته تا رفع ناهنجاری‌ها و تعامل با جامعه علمی.

تام براون، مدیر دفتر مأموریت JWST در مؤسسه علوم تلسکوپ فضایی مریلند، در یک نشست علمی در ژانویه و در جریان همایش سالانه انجمن اخترشناسی آمریکا گفته بود:
«راستش را بخواهید، این مأموریت بسیار بهتر از چیزی که اغلب مردم انتظار داشتند عمل کرده. این واقعاً نگران‌کننده است که در حالی‌که در وسط مأموریت اصلی هستیم، هم‌زمان با احتمال کاهش شدید بودجه روبرو باشیم.»

این مشاهدات در مقاله‌ای که در تاریخ ۳ فروردین در نشریه The Astronomical Journal منتشر شده نیز توصیف شده‌اند.

منابع:space.com
این مقاله را به اشتراک بگذارید
Facebook Telegram
آواتار مونا علی اکبرخان افجه
توسط مونا علی اکبرخان افجه
دانشجوی دکتری ژئوفیزیک گرایش لرزه شناسی هستم. ژئوفیزیک به بررسی ابعاد زمین و اتفاقاتی مانند زلزله و لرزه هایی که توسط فعالیت انسان به‌وجود می‌آید، می پردازد. فعالیت در حوزه زمین و فضا از علاقه مندی ام است.
نظر بدهید

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

جدیدترین مطالب

باد خورشیدی در یک رویداد نادر، دم دنباله‌دار لمون را قطع کرد
باد خورشیدی در یک رویداد نادر، دم دنباله‌دار لمون را قطع کرد
۲۴ مهر ۱۴۰۴ ساعت ۱۵:۰۰
اسپیس ایکس پس از پایان آزمایش‌های استارشیپ V2، موشک V3 را با موتورهای رپتور ۳ در نظر دارد
اسپیس ایکس پس از پایان آزمایش‌های استارشیپ V2، موشک V3 را با موتورهای رپتور ۳ در نظر دارد
۲۴ مهر ۱۴۰۴ ساعت ۱۴:۰۰
چگونه بادبان‌های خورشیدی تاشو بازگشت به جو را آسان می‌کنند
چگونه بادبان‌های خورشیدی تاشو بازگشت به جو را آسان می‌کنند
۲۴ مهر ۱۴۰۴ ساعت ۱۱:۰۰
چگونه سیاه‌چاله‌ها جت‌های قدرتمند نسبیتی تولید می‌کنند
چگونه سیاه‌چاله‌ها جت‌های قدرتمند نسبیتی تولید می‌کنند
۲۴ مهر ۱۴۰۴ ساعت ۱۰:۰۰
اخترشناسان با استفاده از عدسی گرانشی، کوچکترین توده شناخته شده از ماده تاریک خالص را شناسایی کردند
اخترشناسان با استفاده از عدسی گرانشی، کوچکترین توده شناخته شده از ماده تاریک خالص را شناسایی کردند
۲۳ مهر ۱۴۰۴ ساعت ۱۶:۰۰

جدیدترین های تکنوتا

آنر مجیک ۸ مینی: گوشی پرچمدار جمع‌وجور سال آینده عرضه می‌شود
۲۴ مهر ۱۴۰۴ ساعت ۱۱:۳۰
آنر مجیک ۸ مینی: گوشی پرچمدار جمع‌وجور سال آینده عرضه می‌شود
عرضه گلکسی S26 اج لغو شده است، زیرا سامسونگ به خط تولید گوشی‌های فوق باریک پایان می دهد
۲۴ مهر ۱۴۰۴ ساعت ۱۰:۳۰
عرضه گلکسی S26 اج لغو شده است، زیرا سامسونگ به خط تولید گوشی‌های فوق باریک پایان می دهد
شیائومی رسماً مدل «پرو مکس» را در سری زیر پرچم‌دار ردمی K90 پرو مکس تأیید کرد
۲۴ مهر ۱۴۰۴ ساعت ۰۹:۳۰
شیائومی رسماً مدل «پرو مکس» را در سری زیر پرچم‌دار ردمی K90 پرو مکس تأیید کرد

پربازدیدترین ها

فیزیکدانان توهم سرعت نزدیک به نور انیشتین را که ۷۰ سال پیش پیش‌بینی شده بود، بازسازی کردند
پژوهش‌های علمی
فیزیکدانان توهم سرعت نزدیک به نور انیشتین را که ۷۰ سال پیش پیش‌بینی شده بود، بازسازی کردند
۲۳ مهر ۱۴۰۴ ساعت ۱۴:۰۰
حلقه‌هایی که در تاریکی راه شیری پنهان مانده‌اند
پژوهش‌های علمی
حلقه‌هایی که در تاریکی راه شیری پنهان مانده‌اند
۲۳ مهر ۱۴۰۴ ساعت ۱۰:۰۰
سفر فضایی پیری سلولی را تسریع می‌کند
پژوهش‌های علمی
سفر فضایی پیری سلولی را تسریع می‌کند
۲۲ مهر ۱۴۰۴ ساعت ۱۶:۰۰
ردیابی جفت‌های سیاه‌چاله‌ای که کیهان را می‌لرزانند
پژوهش‌های علمی
ردیابی جفت‌های سیاه‌چاله‌ای که کیهان را می‌لرزانند
۲۲ مهر ۱۴۰۴ ساعت ۱۱:۰۰
اسپیس نوتا
دسترسی سریع
  • درباره ما
  • تماس با ما
  • تبلیغات
  • لیست بعدا می خوانم
معرفی کوتاه

اسپیس نوتا منبع جامع اخبار و رویدادهای فضایی است که توسط نویسندگان متخصص در این زمینه تهیه می‌شود.

خانواده ما
اسپیس نوتا
تکنوتا
© 1403 کپی مطالب اسپیس نوتا تنها با لینک دادن به سایت امکان‌پذیر است.
  • نقشه سایت
  • تبلیغات