اما شاید وجود سیاره‌ها برای زندگی ضروری نباشد. دو دانشمند از اسکاتلند و ایالات متحده ما را دعوت می‌کنند که این دیدگاه را بازنگری کنیم.
ما بر سیاره‌ها به‌عنوان زیستگاه‌های زندگی تمرکز می‌کنیم، زیرا شرایط لازم برای بقای حیات را دارند: آب مایع، دما و فشاری که آب را در حالت مایع نگه دارد، و محافظت در برابر تابش‌های مضر از جمله این شرایط هستند.
اما اگر محیط‌های دیگری، حتی آن‌هایی که توسط خود موجودات زنده ایجاد می‌شوند، بتوانند این نیازها را تأمین کنند، چه؟
در پژوهشی جدید که در مجله Astrobiology منتشر شده است، پژوهشگران استدلال می‌کنند که اکوسیستم‌ها می‌توانند شرایط لازم برای بقای خود را بدون نیاز به یک سیاره ایجاد و حفظ کنند.
این مقاله با عنوان “زیستگاه‌های زنده خودپایدار در محیط‌های فرازمینی“ توسط رابین وردزورث، استاد علوم زمین و سیاره‌شناسی دانشگاه هاروارد، و چارلز کاکل، استاد اخترزیست‌شناسی دانشگاه ادینبرو، نوشته شده است.
آن‌ها می‌نویسند: «تعاریف استاندارد قابلیت زیست فرض می‌کنند که زندگی به وجود گرانش سیاره‌ای برای تثبیت آب مایع و تنظیم دمای سطح نیاز دارد. ما پیامدهای کنار گذاشتن این فرض را بررسی می‌کنیم.»
زیستگاه‌های زیستی به جای سیاره‌ها
وردزورث و کاکل توضیح می‌دهند که موانع و ساختارهای زیستی می‌توانند شرایط سیاره‌ای لازم برای زندگی را شبیه‌سازی کنند. این ساختارها می‌توانند نور لازم برای فتوسنتز را عبور دهند و همزمان از نفوذ نور ماورای بنفش جلوگیری کنند. همچنین می‌توانند از از دست رفتن گازها در خلا جلوگیری کرده و دما و فشار مناسب برای حفظ آب مایع را تأمین کنند.
آن‌ها می‌نویسند: «موانع زیستی که قابلیت عبور نور مرئی، مسدود کردن ماورای بنفش، و حفظ گرادیان دما بین ۲۵ تا ۱۰۰ درجه کلوین و تفاوت فشار ۱۰ کیلوپاسکال در برابر خلا را دارند، می‌توانند شرایط قابل زیست را در فاصله ۱ تا ۵ واحد نجومی از خورشید فراهم کنند.»
مثال‌هایی از زمین برای زندگی در فضا
در زمین، فشار داخلی ۱۰ کیلوپاسکال در موجودات زیستی رایج است. برای مثال، جلبک‌های دریایی می‌توانند فشار داخلی گره‌های شناور خود را بین ۱۵ تا ۲۵ کیلوپاسکال حفظ کنند. همچنین برخی باکتری‌ها می‌توانند در فشار پایین و نور بسیار کم رشد کنند.
از سوی دیگر، برخی ارگانیسم‌ها مانند مورچه‌های نقره‌ای صحرایی توانسته‌اند با تکامل، دمای بدن خود را در شرایط سخت متعادل نگه دارند.
آیا زندگی می‌تواند دیوارهای زیستی بسازد؟
دانشمندان می‌گویند که مواد زیستی موجود در زمین، مانند سیلیس آمورف یا پلیمرهای آلی، می‌توانند به‌عنوان دیوارهای محافظ عمل کنند و نشان دهند که مسیر تکاملی برای ساخت چنین زیستگاه‌هایی ممکن است.
آن‌ها می‌نویسند: «یک زیستگاه زنده خودمختار می‌تواند مواد دیوار خود را تولید کند، همان‌طور که سلول‌های گیاهی دیوارهای خود را بازسازی می‌کنند.»
زندگی خارج از سیاره‌ها و چالش‌های تکاملی
زندگی در زمین هنوز چنین زیستگاه‌های خودمختاری را ایجاد نکرده است، اما طی زمان به شرایط محیطی گسترده‌تری سازگار شده است. پژوهشگران نتیجه می‌گیرند که بررسی مسیرهای تکاملی مختلف برای زندگی تحت شرایط متفاوت سیاره‌ای می‌تواند موضوعی جذاب برای تحقیقات آینده باشد.
آن‌ها معتقدند که زندگی می‌تواند بدون سیاره و با ایجاد زیستگاه‌هایی مستقل در محیط‌های فرازمینی پایدار بماند، و این کشف می‌تواند راهی نوین برای اکتشافات فضایی انسان‌ها باز کند.
