فضاپیما لوکی ناسا به زودی از کنار سیارک دونالدجوهانسون عبور خواهد کرد، سیارکی که حدود ۱۵۰ میلیون سال پیش شکل گرفته است.
ایستگاه بعدی برای فضاپیمای سیارکپیمای لوکی ناسا، یک سنگ فضایی به نام دونالدجوهانسون است. محققان بهتازگی متوجه شدند که این شیء حدود ۱۵۰ میلیون سال پیش بهوجود آمده است. لوکی در تاریخ ۳۱ فروردین از کنار سیارک سه مایل عرضی (پنج کیلومتر عرضی) عبور خواهد کرد، اما این سفر عمدتاً بهعنوان یک تمرین برای برخوردهای بعدی با سیارکها است — بهویژه مقصد نهایی لوکی: سیارکهای تروجان مشتری. در طول یک مأموریت ۱۲ ساله، لوکی قرار است از ۱۱ سیارک در دو خوشه که جلو و عقب مشتری قرار دارند، بازدید کند. با این حال، هر سیارک برای این مأموریت اهمیت دارد و مقاله جدیدی که محققان از شعبه موسسه تحقیقات جنوب غربی در بولدر، کلرادو منتشر کردهاند، نشان میدهد که دونالدجوهانسون ممکن است چندین شگفتی خوشایند داشته باشد. این احتمال بهویژه زیاد است با توجه به اینکه سیارک قبلی که لوکی از کنار آن عبور کرد، دینکینش، نیز چندین ویژگی جالب داشت.
“بر اساس مشاهدات زمینی، دونالدجوهانسون بهنظر میرسد یک شیء خاص باشد”، سیمونه مارچی، معاون محقق اصلی لوکی در موسسه تحقیقات جنوب غربی و نویسنده اصلی مقاله جدید، در بیانیهای گفت.
مارچی و همکارانش از مدلسازی کامپیوتری برای مشخص کردن این موضوع استفاده کردند که سیارک تقریباً ۱۵۰ میلیون سال پیش بهدلیل شکستن یک سیارک بزرگتر، بهوجود آمده است. در این مدت، تیم همچنین متوجه شد که مدار و چرخش دونالدجوهانسون بهطور قابل توجهی تغییر کرده است. “دادهها نشان میدهند که این سیارک ممکن است بسیار کشیده و یک چرخش کند داشته باشد، احتمالاً به دلیل گشتاورهای حرارتی که چرخش آن را در طول زمان کند کردهاند”، دیوید وکروهلیک، استاد دانشگاه چارلز در پراگ و نویسنده همکار تحقیق، در همان بیانیه گفت. در طی پرواز بعدی در ماه آینده، لوکی دادههایی در مورد شکل سیارک، زمینشناسی سطح و تاریخچه برخوردهای آن جمعآوری خواهد کرد. اطلاعاتی که لوکی از دونالدجوهانسون جمعآوری خواهد کرد بهویژه مهم است زیرا این اطلاعات فقط از فاصله نزدیک قابل دسترسی هستند.

بنّو و ریگو دو سیارک هستند که فضاپیماها نمونههایی از آنها را در مأموریتهای قبلی جمعآوری کردهاند. مأموریت OSIRIS-REx ناسا نمونههایی از بنّو جمعآوری کرده است و فضاپیمای نمونهبردار ریگو از سازمان فضایی ژاپن (JAXA) نمونههایی از ریگو گرفته است. “ما به سختی میتوانیم صبر کنیم تا پرواز نزدیک را مشاهده کنیم، زیرا تاکنون ویژگیهای دونالدجوهانسون بسیار متفاوت از بنّو و ریگو به نظر میرسند. با این حال، ممکن است ارتباطات غیرمنتظرهای پیدا کنیم”، مارچی افزود. سیارکهای تروجان برای محققان جالب هستند زیرا اطلاعات باستانی در مورد چگونگی شکلگیری منظومه شمسی ما را در خود دارند. “این بقایا بهطور مؤثری فسیلهای فرایند تشکیل سیاره هستند و سرنخهای حیاتی برای رمزگشایی تاریخ منظومه شمسی ما به همراه دارند”، هال لویسون، محقق اصلی مأموریت از موسسه تحقیقات جنوب غربی، در همان بیانیه گفت. فضاپیمای لوکی در تاریخ ۲۴ مهر ۱۴۰۰ از مرکز فضایی کندی ناسا در فلوریدا بهوسیله موشک آتلوس V از اتحاد پرتاب یونایتد (ULA) به فضا پرتاب شد.
اهمیت مأموریت فضاپیمای لوکی در مطالعه سیارکها و بهویژه سیارک دونالدجوهانسون است. این سیارک ۱۵۰ میلیون ساله، اطلاعات حیاتی در مورد فرایندهای تشکیل سیارات و تاریخچه منظومه شمسی را در خود دارد که با دادههای نزدیک و دقیقتر از آن میتوان آنها را رمزگشایی کرد. از آنجا که دادههای زمینی و مدلهای نظری قادر به ارائه جزئیات کامل نیستند، تنها با عبور نزدیک فضاپیما به این سیارکها میتوان به اطلاعات دقیقتری دست یافت.
این مطالعه همچنین تأکید میکند که حتی سیارکهایی که بهطور مستقیم به مشتری مرتبط هستند (سیارکهای تروجان) میتوانند به کشف شگفتیهای جدید و ارتباطات ناشناخته منجر شوند، همانطور که در گذشته در سیارکهای دیگری همچون بنّو و ریگو اتفاق افتاده است. بنابراین، مأموریت لوکی نه تنها بهعنوان یک تمرین برای سیارکهای آینده (بهویژه سیارکهای تروجان مشتری)، بلکه بهعنوان یک گام مهم در درک بیشتر تاریخ و ساختار منظومه شمسی در نظر گرفته میشود.
“مشاهدات زمینی و مدلهای نظری فقط تا حدی میتوانند ما را پیش ببرند — برای تأیید این مدلها و دستیابی به سطح بعدی جزئیات، ما به دادههای نزدیک نیاز داریم”، کیت نول، دانشمند پروژه لوکی از مرکز پرواز فضایی گودارد ناسا در گرینبلت، مریلند، در همان بیانیه گفت. “پرواز نزدیک لوکی این دادهها را به ما خواهد داد.” یک مطالعه در مورد این نتایج در تاریخ ۲۷ اسفند در The Planetary Science Journal منتشر شد.