شرکت اسپیسایکس تحقیقات خود را درباره دلیل شکست پرواز هشتم موشک استارشیپ، که با انفجاری بر فراز باهاما به پایان رسید، به پایان رسانده است.
جزئیات این بررسی راه را برای پرتاب نهمین پرواز آزمایشی این موشک، در تاریخ (۷ خرداد)، باز کرده است.
در حالی که اسپیسایکس خود را برای نهمین پرواز آزمایشی سامانه پرتاب فوقسنگین استارشیپ آماده میکند، یافتههای این شرکت درباره انفجار مرحله بالایی موشک — که به آن «شیپ» (Ship) گفته میشود — در جریان پرواز هشتم در ماه مارس منتشر شده است.
پرواز هشتم در تاریخ ۱۶ اسفند از پایگاه استاربیس اسپیسایکس در جنوبیترین نقطه تگزاس انجام شد. این مأموریت مشابه پرواز هفتم بود که طی آن، هر دو بوستر مرحله اول موسوم به «سوپر هِوی» با موفقیت به پایگاه بازگشته و توسط بازوهای مکانیکی معروف به «مکازیلا» روی برج پرتاب، مهار شدند.
با این حال، برخلاف بوسترها، بخش Ship در هر دو پرواز ۷ و ۸ دچار مشکل شد.
هر دوی این پروازها با انفجارهایی مهیب بر فراز اقیانوس اطلس به پایان رسیدند؛ انفجارهایی که از سواحل فلوریدا، باهاما و جزایر تورکس و کایکوس قابل مشاهده بودند و قطعات شعلهور استارشیپ را به دریا ریختند.
در پرواز هفتم، نشتی پیشرانه و آتشسوزی در بخشی از فضاپیما که بهطور غیررسمی “زیرشیروانی” (attic) نامیده میشود، باعث انفجار شد. پرواز هشتم مسیر مشابهی را طی کرد اما اینبار آتشسوزی در «زیرزمین» فضاپیما (بخش پایینی که شامل موتورهای رپتور است) رخ داد و منجر به نابودی کامل Ship شد.
در این مورد، «زیرزمین» به بخشی از Ship گفته میشود که محل نصب ۶ موتور قدرتمند رپتور است. طبق برنامه، Ship قرار بود حدود ۱۷.۵ دقیقه پس از پرتاب، چهار محموله ساختگی (شبیهسازیشده از ماهوارههای استارلینک) را رها کرده و حدود ۵۰ دقیقه پس از پرتاب در اقیانوس هند، در نزدیکی سواحل استرالیا، بهصورت کنترلشده فرود آید — اما هرگز به این مراحل نرسید.
اسپیسایکس در گزارش خود اعلام کرد که یک «جرقه» در نزدیکی یکی از موتورهای مرکزی رپتور در سطح دریا رخ داد که به رویدادی شدید منجر شد و باعث خاموشی آن موتور شد. سپس دو موتور دیگر سطح دریا و یکی از موتورهای رپتور مخصوص خلأ نیز thrust خود را قطع کردند، که موجب شد فضاپیما از کنترل خارج شده و شروع به چرخش کند.
(اعتبار تصویر: اسپیسایکس)
حدود دو دقیقه پس از وقوع جرقه، ارتباط اسپیسایکس با فضاپیما قطع شد و سامانه خودتخریبی بهطور خودکار فعال شد و فضاپیما را منفجر کرد.
اسپیسایکس در گزارش خود نوشت:
«محتملترین علت ریشهای از بین رفتن استارشیپ، خرابی سختافزاری در یکی از موتورهای مرکزی مرحله بالایی بود که باعث مخلوط شدن ناخواسته پیشرانهها و اشتعال آنها شد.»
بوستر سوپر هِوی نیز با وجود بازگشت موفق به استاربیس و فرود در آغوش مکازیلا، بینقص نبود. تنها ۱۱ موتور از ۱۳ موتور مورد نیاز برای سوزش بازگشتی، توانستند دوباره روشن شوند. در فاز فرود نهایی، ۱۲ موتور از ۱۳ موتور روشن شدند، از جمله یکی از موتورهایی که در مرحله بازگشت موفق به روشن شدن نشده بود.
اسپیسایکس دلیل این مشکلات را «نقص در اشتعال مشعل» در موتورهای معیوب اعلام کرد که ناشی از شرایط حرارتی خاص در ناحیه جرقهزن موتور بوده است. برای جلوگیری از این مشکل در پرواز آینده، این شرکت اقدام به تقویت نواحی آسیبپذیر با عایقهای حرارتی بیشتر کرده است.
(اعتبار تصویر: دین اولسون از طریق توییتر)
در مورد مرحله بالایی استارشیپ نیز، برخی پیچهای حیاتی سفتتر شده، سیستم تخلیه پیشرانه بهبود یافته و سامانه جدیدی برای شستوشوی نیتروژنی اضافه شده تا از اشتعال گازهای قابل اشتعال جلوگیری شود.
اسپیسایکس همچنین اعلام کرد موتور رپتور نسل سوم (Raptor 3) در آینده به کار گرفته خواهد شد که با بهبودهایی در جهت افزایش اطمینان همراه خواهد بود.
بررسی اسپیسایکس شامل بیش از ۱۰۰ آزمایش طولانیمدت موتور رپتور در مرکز آزمایش مکگرگور تگزاس بوده و تحت نظارت اداره هوانوردی فدرال آمریکا (FAA)، ناسا، هیئت ملی ایمنی حملونقل (NTSB) و نیروی فضایی ایالات متحده انجام شده است.
در تاریخ ۱ خرداد، اداره FAA اعلام کرد که بررسی ایمنی جامع پرواز هشتم را انجام داده و نتیجهگیری کرده که اسپیسایکس بهخوبی علتهای حادثه را برطرف کرده است؛ بنابراین استارشیپ آماده بازگشت به پرواز است.
در همان روزی که اسپیسایکس نتایج بررسی خود از پرواز ۸ را منتشر کرد، بهطور رسمی تاریخ پرتاب پرواز نهم را نیز اعلام کرد.
پرواز بعدی استارشیپ برای زودتر از سهشنبه ۷ خرداد برنامهریزی شده و برای نخستین بار از یک بوستر بازپروازشده (flight-proven) استفاده خواهد کرد — همان بوستری که در پرواز هفتم به کار گرفته شده بود.
پنجره پرتاب از ساعت ۷:۳۰ عصر به وقت شرقی (۰۳:۰۰ بامداد به وقت تهران) آغاز خواهد شد.