این پدیده که حدود ۷۰ درصد از فضانوردان در مأموریت‌های طولانی‌مدت را درگیر می‌کند، دانشمندان ناسا را بر آن داشته تا بررسی کنند که چرا بی‌وزنی می‌تواند بر بینایی انسان اثر بگذارد.
دکتر سارا جانسون اولین بار این موضوع را هنگام اقامت شش‌ماهه‌اش در ایستگاه فضایی متوجه شد. او گزارش داد متنی که پیش از پرتاب کاملاً واضح بود، در فضا تار و نامفهوم به نظر می‌رسید! البته جانسون تنها نیست. فضانوردان اغلب از مشکل در خواندن، تاری دید در فواصل دور و دیگر تغییرات بینایی شکایت می‌کنند؛ تغییراتی که گاه حتی سال‌ها پس از بازگشت به زمین باقی می‌ماند.
این وضعیت اکنون به عنوان «سندرم عصبی-چشمی مرتبط با پرواز فضایی» یا به‌اختصار SANS شناخته می‌شود و به یکی از نگرانی‌های جدی پزشکی برای مأموریت‌های فضایی طولانی‌مدت تبدیل شده است. برخلاف بیماری حرکت یا ضعف عضلانی که پس از بازگشت به زمین به سرعت برطرف می‌شوند، تغییرات بینایی ممکن است دائمی باقی بمانند.
عامل اصلی به نظر می‌رسد خود ریزگرانش (microgravity) باشد. روی زمین، گرانش مایعات بدن را به سمت پایین می‌کشد، اما در فضا این مایعات دوباره توزیع می‌شوند، که باعث پف‌کردگی صورت و افزایش فشار داخل جمجمه می‌شود. این فشار می‌تواند بخش پشتی کره‌ی چشم را صاف کرده و عصب بینایی را دچار تورم کند. این یافته‌ها پیامدهای مهمی برای سفر به مریخ دارند که ممکن است ۲ تا ۳ سال طول بکشد.
«باید بفهمیم آیا این تغییرات با گذشت زمان تثبیت می‌شوند یا بدتر. بینایی مختل‌شده‌ی یک فضانورد می‌تواند کل مأموریت مریخ را به خطر بیندازد.»
— دکتر مایکل رابرتز، مسئول پژوهش‌های بینایی در ناسا
رابرتز و تیمش در ناسا در حال توسعه‌ی چند راهکار هستند؛ از جمله لنزهای تماسی ویژه، داروهایی برای کاهش فشار مایعات، و برنامه‌های ورزشی برای حفظ گردش خون طبیعی. آن‌ها همچنین در حال آزمایش دستگاهی به نام اتاق فشار درون‌جمجمه‌ای مرتبط با اختلال بینایی (VIIP) هستند که می‌تواند شرایط فشار شبیه زمین را برای چشم‌ها شبیه‌سازی کند.
با وجود نگرانی‌ها، این تحقیقات برای ساکنان زمین نیز مفید است. دانشمندان در حال دستیابی به بینش‌های تازه‌ای درباره تأثیر فشار بر بینایی هستند که می‌تواند به درمان بیماری‌هایی مانند آب‌سیاه (گلوکوم) و فشار بالا درون‌جمجمه‌ای کمک کند. شناخت نحوه‌ی سازگاری بدن ما با شرایط فضایی حیاتی است. هرچه بیشتر مدت اقامت انسان در فضا افزایش یابد، چالش‌های بیشتری آشکار می‌شود.
پژوهش برای یافتن راه‌حل در ناسا و در ایستگاه فضایی بین‌المللی ادامه خواهد یافت؛ به امید آن‌که وقتی سرانجام انسان به مریخ قدم گذاشت، بتواند دست‌کم با چشمانی روشن و شفاف، آنچه را که به دست آورده است، ببیند.
