در اقدامی راهبردی برای تقویت جایگاه اروپا در صنعت پرتاب‌های فضایی، آژانس فضایی اروپا (ESA) قراردادی به ارزش ۴۰ میلیون یورو (معادل حدود ۴۷ میلیون دلار) با شرکت ایتالیایی آویو منعقد کرده است. هدف این قرارداد دوساله، طراحی و ساخت نمونه‌ی اولیه‌ی مرحله‌ی فوقانی موشکی با قابلیت استفاده‌ی مجدد است؛ توافقی که در تاریخ ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۵ و در جریان کنگره بین‌المللی فضانوردی در سیدنی نهایی شد. این پروژه گامی مهم در مسیر کاهش هزینه‌های پرتاب و ارتقای توانمندی‌های اروپا در عرصه‌ی فضایی به‌شمار می‌رود.
این طرح جدید، که بسیاری آن را واکنشی مستقیم به موفقیت‌های چشمگیر اسپیس‌ایکس با موشک‌های فالکون ۹ و استارشیپ می‌دانند، نشان‌دهنده‌ی تغییر رویکرد بنیادین اروپا در حوزه‌ی فناوری‌های فضایی است. طبق گزارش اسپیس‌دات‌کام، مرحله‌ی نخست پروژه شامل توسعه‌ی فناوری‌های زمینی و پروازی موردنیاز برای ساخت نمونه‌ی آزمایشی خواهد بود.
اگرچه طراحی نهایی این مرحله‌ی فوقانی هنوز مشخص نشده، اما تصویر مفهومی منتشرشده توسط ESA شباهت قابل‌توجهی به بخش فوقانی موشک استارشیپ دارد؛ بخشی که در طراحی اسپیس‌ایکس برای بازگشت و استفاده‌ی مجدد بهینه‌سازی شده است.
استارشیپ، موشک دو مرحله‌ای اسپیس‌ایکس، با هدف انجام پروازهای مکرر و سریع طراحی شده و می‌تواند تحولی اساسی در صنعت فضایی ایجاد کند. در حال حاضر، مراحل فوقانی موشک‌ها معمولاً پس از انجام مأموریت یا در مدار رها می‌شوند یا در بازگشت به جو زمین نابود می‌گردند. تا همین اواخر، مراحل اول نیز یک‌بارمصرف بودند، اما اسپیس‌ایکس با توسعه‌ی فالکون ۹ و فالکون هوی، این روند را دگرگون کرد.
تونی تولکر نیلسن، مدیر بخش حمل‌ونقل فضایی ESA، در خصوص اهمیت این قرارداد می‌گوید: «این توافق نه‌تنها چالش‌های فنی کوتاه‌مدت را هدف قرار می‌دهد، بلکه مسیر توسعه‌ی بلندمدت اروپا در حوزه‌ی پرتاب‌های فضایی را نیز هموار می‌سازد.»
پایه‌های این پروژه بر دستاوردهای اخیر در زمینه‌ی پیشران‌های مایع پیشرفته، فناوری‌های بازگشت و بازیابی و قابلیت استفاده‌ی مجدد استوار است. مرحله‌ی فوقانی جدید می‌تواند در نسل‌های آینده‌ی موشک‌های وگا، محصول شرکت آویو، یا سایر پرتابگرهای اروپایی مورد استفاده قرار گیرد.
ESA همچنین با راه‌اندازی برنامه‌ی «چالش پرتابگر اروپایی»، به‌دنبال گسترش مسیرهای دسترسی اروپا به فضا و تشویق به ساخت پرتابگرهای نوآورانه است. در کنار این پروژه، آژانس در حال توسعه‌ی فضاپیمای چندبارمصرف اسپیس رایدر است و شرکت آرین‌گروپ نیز پیش‌تر در سال ۲۰۲۲ از طرح مرحله‌ی فوقانی چندبارمصرف «سوزی» رونمایی کرده بود.
در سطح بین‌المللی، اروپا تنها بازیگر این رقابت نیست. چین نیز با بازنگری در طراحی موشک فوق‌سنگین لانگ مارچ ۹، آن را از یک پرتابگر یک‌بارمصرف به سیستمی چندبارمصرف مشابه استارشیپ تبدیل کرده است؛ اقدامی که نشان‌دهنده‌ی روند جهانی به‌سوی فناوری‌های قابل بازیابی و استفاده‌ی مجدد در صنعت فضایی است.
