دو سال بعد، دنبالهدار میانستارهای 2I/Borisov بهعنوان دومین جرم میانستارهای شناسایی شد. و در ۱ ژوئیه ۲۰۲۵، سامانه هشدار نهایی برخورد سیارکی با زمین (ATLAS) در رصدخانه «ریو هورتادو» سومین جرم میانستارهای را در منظومه شمسی کشف کرد؛ این دنبالهدار اکنون با نام 3I/ATLAS (یا C/2025 N1 ATLAS) شناخته میشود.
همانند دو پیشینی خود، ورود این جرم میانستارهای موجی از هیجان علمی را برانگیخت و منجر به ارائه پیشنهادهایی برای مأموریتهایی شد که بتوانند با چنین مهمانان کیهانی ملاقات کنند؛ مأموریتهایی مانند پروژه لایرا، کاوشگر اجرام میانستارهای (IOE) و کاوشگر رهگیر دنبالهدار آژانس فضایی اروپا (ESA Comet Interceptor).
اما در پژوهشی تازه، تیمی به سرپرستی پروفسور آبراهام لُب از دانشگاه هاروارد ایدهای متفاوت را بررسی کردهاند: استفاده از کاوشگر جونو، که سالهاست در فضا و در مدار مشتری فعالیت میکند، برای رهگیری 3I/ATLAS. تحلیل آنها نشان میدهد جونو میتواند در ۱۶ مارس ۲۰۲۵، هنگام نزدیکشدن این دنبالهدار به مشتری، با آن ملاقات کند و فرصتی بیسابقه برای مشاهده نزدیک یکی از اسرارآمیزترین اجرام عالم فراهم آورد.
آبراهام لُب استاد برجسته علوم در دانشگاه هاروارد و مدیر «مؤسسه نظریه و محاسبات» و «پروژه گالیله» است. او به همراه آدام هیبرد و آدام کرول از «انجمن مطالعات میانستارهای» در بریتانیا، این ایده را مطرح کردهاند. مقاله آنها بهتازگی بهصورت آنلاین منتشر شده و در حال داوری برای انتشار در نشریه The Astrophysical Journal Letters است.
این سه پژوهشگر سابقه طولانی در مطالعه اجرام میانستارهای و طراحی مأموریت برای ملاقات با آنها دارند. لُب در سال ۲۰۱۸ با مقالهای که پرسید «آیا فشار تابش خورشیدی میتواند شتاب غیرعادی ʻOumuamua را توضیح دهد؟» شهرت جهانی یافت. او در کتاب خود به نام فرازمینی استدلال کرد که ʻOumuamua ممکن است یک فضاپیمای ساختهشده توسط موجودات هوشمند باشد. هیبرد نیز همراه با مارشال یوبانکس در پروژه لایرا روی استفاده از فناوری بادبان نوری و پیشرانش لیزری برای رسیدن به ʻOumuamua یا اجرام آینده کار کرده است. کرول نیز مهندس پیشرانش و پژوهشگر مستقلی است که سابقه همکاری در پروژههای بینستارهای مانند «پروژه ایکاروس» را دارد.
از دید دانشمندان، مطالعه اجرام میانستارهای هنگام عبورشان از منظومه شمسی، راهی کمهزینهتر و سریعتر برای شناخت شرایط شکلگیری سیارات در دیگر سامانههای ستارهای است، بدون آنکه لازم باشد دههها منتظر رسیدن یک فضاپیما به آنجا بمانیم. و اگر همانطور که لُب در سال ۲۰۱۸ مطرح کرد، برخی از این اجرام مصنوعی و ساخت تمدنی دیگر باشند، اهمیت علمی آنها چند برابر میشود.
بر اساس محاسبات این تیم، اگر جونو در ۱۴ سپتامبر ۲۰۲۵ یک مانور با تغییر سرعت ۲٫۶۷۵ کیلومتر بر ثانیه انجام دهد، میتواند مسیر خود را از مدار مشتری تغییر داده و در ۱۴ مارس ۲۰۲۶ با 3I/ATLAS برخورد نزدیک داشته باشد. این شانس نادر به دلیل گذر این جرم از نزدیکی مشتری فراهم شده است. قطر تقریبی این جرم با فرض بازتاب ۵ درصدی، حدود ۲۰ کیلومتر برآورد میشود که در صورت منشاء مصنوعی، نشانهای از فناوری فرازمینی خواهد بود.
اعتبار: CSS/D. Rankin
3I/ATLAS در ۱۶ مارس ۲۰۲۶ به فاصله حدود ۵۳٫۶ میلیون کیلومتر از مشتری خواهد رسید. این پیشنهاد استفاده از جونو، مشکل غیرعملی بودن پرتاب یک کاوشگر جدید را دور میزند، زیرا زمان کافی تا نزدیکترین گذر این جرم از خورشید (۲۹ اکتبر ۲۰۲۵) وجود ندارد.
برای تعیین بهترین مسیر، از نرمافزار Optimum Interplanetary Trajectory Software و مجموعهای از ابزارهای محاسباتی تخصصی استفاده شد. بهترین گزینه شامل یک مانور اوبرث مشتری است که هشت روز پیش از پایان رسمی مأموریت جونو انجام میشود و فضاپیما را به مسیر برخورد با 3I/ATLAS هدایت میکند.
جونو مجهز به ابزارهایی است که میتوانند ماهیت این جرم را از فاصله نزدیک بررسی کنند: طیفسنج فروسرخ، مغناطیسسنج، رادیومتر میکروویو، آشکارساز ذرات پرانرژی، سنسور امواج رادیویی و پلاسما، طیفسنج فرابنفش و دوربین نور مرئی. دادههای بهدستآمده میتواند ترکیب شیمیایی، ساختار، و حتی خاستگاه این جرم را روشن کند.
اعتبار: ناسا
اگرچه مشاهدات اخیر تلسکوپ هابل نشان میدهد که شعاع هسته آن کمتر از ۲٫۸ کیلومتر است، اما پاسخ نهایی تنها زمانی روشن خواهد شد که یا این جرم با نزدیکشدن به خورشید گازهای خود را آزاد کند، یا جونو بتواند از فاصله نزدیک آن را بررسی کند.
در هر صورت، این مأموریت — اگر عملی شود — دریچهای تازه برای شناخت آنچه در فراسوی منظومه شمسی وجود دارد، خواهد گشود.