یکی از هیجانانگیزترین مکانها در منظومه شمسی برای جستجوی حیات، قمر زحل، انسلادوس، است. این قمر دارای یک اقیانوس مایع در زیر سطح یخی خود است و ممکن است در آن امکان حیات وجود داشته باشد. گروهی از پژوهشگران تصمیم گرفتهاند روشهای جستجوی حیات در انسلادوس را با بررسی اقیانوسهای زمین آزمایش کنند. آنها نمونههایی از آب و یخ جمعآوری کرده و امیدوارند بتوانند مواد شیمیایی مانند متان و هیدروژن را شناسایی کنند.
جستجوی حیات بیگانه موضوعی است که دههها ذهن بشر را به خود مشغول کرده است. دانشمندان این پرسش گسترده را از راههای مختلف، از جمله مطالعه سیارات فراخورشیدی در مناطق قابل سکونت اطراف ستارگان دور، بررسی میکنند. اما هنوز امیدی وجود دارد که شاید، فقط شاید، بتوانیم حیات را در جایی دیگر در منظومه شمسی خود پیدا کنیم. برخی از قمرهای سیارات خارجی، مانند انسلادوس، امکانات هیجانانگیزی را پیش روی ما میگذارند. انسلادوس یک قمر یخی است که احتمالاً زیر پوسته یخی آن، اقیانوسی جهانی از آب مایع وجود دارد که میتواند مملو از حیات باشد.

هنگامی که فضاپیمای کاسینی-هویگنس در سال ۱۳۸۲ به زحل رسید، جریانات بخار سردی را که از قطب جنوبی انسلادوس خارج میشدند، نمونهبرداری کرد. این فضاپیما با استفاده از طیفسنج جرمی یون و ذرات خنثی و تحلیلگر گرد و غبار کیهانی، حضور یخ آب، متان و سایر مولکولهای کربنی را شناسایی کرد. همچنین، هیدروژن مولکولی، نیتروژن مولکولی و سایر عناصر که نشان میدهند اقیانوس زیرسطحی دارای ترکیبی شور با عناصر لازم برای حیات ابتدایی است، کشف شدند. با این حال، تاکنون هیچ شواهد قطعیای از وجود حیات یافت نشده است.
گمان میرود ضخامت پوسته یخی انسلادوس از چند کیلومتر تا حدود ۴۰ کیلومتر متغیر باشد. در زیر این پوسته و در اعماق اقیانوس، احتمال وجود دودکشهای هیدروترمال وجود دارد که همانند اقیانوسهای زمین، منبع انرژی هستند و میتوانند زیستبومهای کاملی را تغذیه کنند. با وجود تمام مواد لازم برای حیات، مأموریتهایی برای بررسی جنبههای زیستشناسی فضایی انسلادوس مورد بحث قرار گرفتهاند. مأموریتهایی با طیفسنج جرمی پیشنهاد شدهاند تا بتوانند امضاهای زیستی را در اقیانوس این قمر شناسایی کنند.
در مقالهای که در مجله Planetary and Space Science منتشر شده و توسط تیمی به رهبری “اف. فرنچ” از دانشگاه باری ایتالیا نوشته شده است، امکان شناسایی چرخه متان در انسلادوس بررسی شده است. اگر این چرخه قابل مشاهده باشد، نشانگر قدرتمندی خواهد بود که اقیانوس زیرسطحی این قمر یا در حال حاضر قابل سکونت است یا در گذشته بوده است. این نتیجهگیری به دلیل آن است که چرخه متان روی زمین معمولاً نتیجه فرآیندهای زیستی و غیرزیستی است، اما اغلب به عنوان محصول جانبی فعالیت میکروبی در نظر گرفته میشود.
ناسا و آژانس فضایی اروپا در حال بحث درباره مأموریتهای احتمالی به انسلادوس هستند، اما پیش از آن، یک روش برای تمرین توانایی شناسایی امضاهای ژئوشیمیایی حیات، آزمایش فناوری مشابه روی زمین است. اقیانوس قطب شمال به دلیل داشتن دودکشهای کف اقیانوس در شرایطی مشابه با انسلادوس، یعنی اقیانوسی که برای بیشتر سال با یخ پوشیده شده است، نمونهای عالی محسوب میشود. تیم تحقیقاتی آزمایشهایی را برای شبیهسازی فرآیندها و تکنیکهایی که مأموریتهای آینده احتمالاً در انسلادوس و سایر قمرهای خارجی استفاده میکنند، انجام داده است.
آنها دریافتند که قادر به شناسایی و اندازهگیری غلظتهای منتشرشده دیاکسید کربن، سایر ایزوتوپهای کربن و ایزوتوپهای اکسیژن در آب هستند. نتایج آنها نشان میدهد که با استفاده از یک طیفسنج جرمی در انسلادوس، شناسایی عناصر ضروری ممکن خواهد بود. مطالعات بیشتر برای بهینهسازی این فرآیندها پیش از مأموریتهای آینده مناسب به نظر میرسد.