تماشای خورشیدگرفتگی همیشه جذاب است، اما در ۹ فروردین ۱۴۰۴، زمانی که یک خورشیدگرفتگی جزئی در نیمکره شمالی قابل مشاهده خواهد بود، دلیل اضافه‌ای برای رصد آن وجود دارد.
علاوه بر این که تا ۹۴٪ از خورشید توسط ماه پوشانده می‌شود، رصدگران آسمان می‌توانند لکه‌های خورشیدی را روی سطح خورشید ببینند.
لکه‌های خورشیدی نشانه‌ای از آشفتگی‌های مغناطیسی در ستاره ما هستند. این لکه‌ها به صورت نواحی تاریک روی سطح خورشید ظاهر می‌شوند و می‌توانند به اندازه زمین بزرگ باشند. تعداد لکه‌های خورشیدی سرنخی از موقعیت خورشید در چرخه ۱۱ ساله آن ارائه می‌دهد. ستاره‌شناسان از سال ۹۸۹ تاکنون، تعداد این لکه‌ها را به‌صورت روزانه شمارش کرده‌اند. در طول چرخه خورشیدی، تعداد این لکه‌ها افزایش و کاهش می‌یابد. در مهر ۱۴۰۳، سازمان ملی اقیانوسی و جوی (NOAA) و ناسا اعلام کردند که خورشید به حداکثر فعالیت خود رسیده است، چراکه ستاره‌شناسان اوج لکه‌های خورشیدی را مشاهده کردند.
پیگیری روند خورشیدگرفتگی: از ابتدا تا انتها
علاوه بر اینکه دیدن لکه‌های خورشیدی یک امتیاز اضافی برای کسانی است که از عینک‌های مخصوص خورشیدگرفتگی استفاده می‌کنند، دلیل علمی خوبی نیز برای مشاهده آن‌ها وجود دارد. تاکنون در دوره بیشینه خورشیدی، بیشتر لکه‌های خورشیدی در نیمکره جنوبی خورشید ظاهر شده‌اند. از آنجا که بیشتر چرخه‌های خورشیدی دارای دو اوج هستند، ستاره‌شناسان انتظار دارند که موج جدیدی از لکه‌های خورشیدی در نیمکره شمالی خورشید ظاهر شود.
در ۹ فروردین، شما خودتان می‌توانید این پدیده را مشاهده کنید—و ببینید که چگونه ماه، لکه‌های خورشیدی روی خورشید را به آرامی می‌پوشاند و سپس دوباره نمایان می‌کند. این یک روش عالی برای دنبال کردن روند خورشیدگرفتگی و انجام یک رصد جدی از خورشید است.
اگر نمی‌توانید تا روز خورشیدگرفتگی صبر کنید، می‌توانید همین حالا نمایی از وضعیت فعلی خورشید را از طریق رصدخانه پویای خورشیدی ناسا (Solar Dynamic Observatory) مشاهده کنید.
چرا باید هنگام خورشیدگرفتگی از فیلترهای خورشیدی استفاده کنید؟
به یاد داشته باشید، هرگز بدون محافظت مناسب از چشم به خورشید نگاه نکنید و از عینک‌های آفتابی معمولی برای مشاهده خورشید استفاده نکنید. نگاه مستقیم به خورشید—حتی زمانی که بخشی از آن پوشیده شده باشد—خطرناک است، زیرا پرتوهای فرابنفش (UV) و فروسرخ (IR) آن می‌توانند به شبکیه چشم آسیب برسانند و حتی منجر به کوری شوند.
تنها راه ایمن برای مشاهده مستقیم خورشید، استفاده از فیلترهای خورشیدی مخصوص است، از جمله عینک‌های مخصوص خورشیدگرفتگی برای مشاهده مستقیم و فیلترهای خورشیدی برای تلسکوپ‌ها و دوربین‌های دوچشمی.
علاوه بر این، تنها با استفاده از فیلترهای خورشیدی می‌توانید لکه‌های خورشیدی را ببینید. اگر از خورشیدگرفتگی‌های قبلی عینک مخصوصی دارید، حتماً آن را برای وجود هرگونه خراش یا آسیب بررسی کنید، زیرا حتی یک سوراخ کوچک می‌تواند به چشمان شما آسیب برساند. همچنین، روش‌های مشاهده غیرمستقیم، مانند پروژکتور سوزنی (Pinhole Projector)، می‌توانند لکه‌های خورشیدی را نمایش دهند.
