در سال ۲۰۲۲، دانشمندان سیگنال عجیبی را مشاهده کردند که از قویترین انفجار کیهانی که تا به حال کشف شده بود میآمد.
اکنون دانشمندان می گویند که می دانند چه چیزی باعث شده است: ماده و پادماده با سرعت ۹۹.۹ درصد سرعت نور با یکدیگر برخورد کرده و از بین می روند.
انفجار کیهانی یک انفجار پرتو گاما (GRB) بود، یک انفجار عظیم از نور پرتو گاما که با فروپاشی یک ستاره عظیم در سیاهچاله آزاد می شود. بر اساس بیانیه ناسا، وقتی غول کیهانی حاصل ماده را می بلعد، مقداری از آن ماده در جهت مخالف سیاهچاله در حال رشد پرتاب می شود و جت های انرژی قدرتمندی را تشکیل می دهد که از بیرون ستاره در حال مرگ ساطع می شوند.
هنگامی که آن جت ها زمین را هدف قرار می دهند، ماهواره ها و فضاپیماهای فضایی ممکن است آنها را شناسایی کنند.
درخشانترین انفجار پرتو گامای تاریخ – با نام مستعار “قایق” و بهطور رسمی GRB 221009A – در تاریخ ۹ اکتبر ۲۰۲۲ شناسایی شد. در آن زمان، آنقدر پرتوهای گاما به سمت سیاره ما ارسال شد که تمام آشکارسازهای موجود در فضاپیما را اشباع کرد. فضاپیماهایی که به دور زمین میچرخند، از جمله تلسکوپ فضایی پرتو گامای فرمی ناسا، نیز تحت تاثیر قرار گرفتند.
در نتیجه، آن آشکارسازها در شدیدترین بخش انفجار چشمک زدند. اما پس از حدود پنج دقیقه، انفجار فروکش کرد و آشکارسازها دوباره شروع به کار کردند. بر اساس این بیانیه، در آن نقطه، آنها پیک غیرمعمول انرژی در حدود ۱۲ میلیون الکترون ولت را شناسایی کردند که حدود ۴۰ ثانیه طول کشید. برای مقایسه، نور مرئی دارای انرژی حدود ۲ تا ۳ الکترون ولت است.
ماریا ادویگ راواسیو، محقق اصلی، اخترفیزیکدان دانشگاه رادبود در هلند و رصدخانه بررا، در بیانیهای گفت: وقتی برای اولین بار آن سیگنال را دیدم، باعث ناراحتی من شد. دانشمندان ۵۰ سال است که GRB ها را مورد مطالعه قرار داده اند، اما این اولین بار است که سیگنالی مانند این را با اطمینان بالا شناسایی می کنند.
به گفته محققان، پیک انرژی عجیب شواهدی از برخورد الکترون ها و شرکای ضد ماده آنها به نام پوزیترون است که به یکدیگر برخورد کرده و یکدیگر را نابود می کنند. هنگامی که این دو نوع ذره یکدیگر را از بین می برند، معمولاً انرژی حدود نیم میلیون الکترون ولت آزاد می کنند. در حالی که این ولتاژ بسیار کمتر از ۱۲ میلیون الکترون ولت است، محققان توضیحی دارند: جت های شناسایی شده با سرعت نزدیک به نور به سمت زمین حرکت می کردند، بنابراین امواج را به هم می کوبیدند. این ‘تغییر آبی’ موج را به سمت سطوح انرژی بسیار بالاتر، که در انتهای ‘آبی تر’ طیف الکترومغناطیسی قرار دارند، سوق می دهد.
ام شاران سلفیا، اخترفیزیکدان مؤسسه ملی اخترفیزیک (INAF) – رصدخانه بررا در میلان، در بیانیه ای گفت: ‘احتمال این ویژگی فقط یک نوسان نویز است، کمتر از یک شانس در نیم میلیارد است.’