در سه سالی که از آن زمان گذشته، این تلسکوپ قدرتمند فروسرخ انتظارات را برآورده کرده است.
جیمز وب با نگاهی به گذشته‌ی کیهان، کهکشان‌هایی را کشف کرد که ما را شگفت‌زده نمود. از سیارات فراخورشیدی تصویربرداری مستقیم انجام داد و جو بسیاری از آن‌ها را بررسی کرد. در کنار این مأموریت‌ها و پژوهش‌های علمی دیگر، تصاویر خیره‌کننده‌ای از کیهان برای ما به ارمغان آورد.
ناسا، آژانس فضایی اروپا (ESA) و آژانس فضایی کانادا (CSA) — شرکای این پروژه — سالگرد سومین سال فعالیت علمی تلسکوپ را با انتشار تصاویر جدیدی از سحابی «پنجه گربه» (NGC 6334) جشن گرفته‌اند.
سحابی پنجه گربه (NGC 6334) منطقه‌ای عظیم از تولد ستارگان است که حدود ۵۵۰۰ سال نوری از خورشید فاصله دارد و پهنایی نزدیک به ۳۲۰ سال نوری را در بر می‌گیرد. این سحابی، از نوع «نشری» است؛ به این معنا که گازهای آن توسط ستارگان داغ اطراف گرم شده و درخشان شده‌اند.
پنجه گربه پر از مناطق فعالِ زایش ستاره‌ای است و اخترشناسان نواحی متعددی از تشکیل ستارگان را در دل آن شناسایی کرده‌اند. همچنین، این سحابی توده‌هایی از غبار میان‌ستاره‌ای دارد که جرم برخی از آن‌ها به اندازه‌ی ۳۰۰۰ برابر خورشید می‌رسد.
اعتبار تصویر: ناسا، آژانس فضایی اروپا، آژانس فضایی کانادا، و مؤسسه علوم تلسکوپ فضایی (STScI)
تصاویر سحابی‌ها به دلیل جزئیات پیچیده و طبیعی‌شان، ما را مجذوب می‌کنند. تماشای آن‌ها پرسش‌هایی را در ذهن‌مان برمی‌انگیزد: این ساختارها چه هستند؟ چگونه شکل می‌گیرند؟
اگرچه اخترشناسان اطلاعات زیادی درباره‌ی سحابی‌هایی مانند پنجه گربه کسب کرده‌اند، اما همچنان پرسش‌های بسیاری باقی مانده است. یکی از اهداف ساخت جیمز وب پاسخ دادن به همین پرسش‌های بی‌پاسخ درباره‌ی شکل‌گیری اجرام آسمانی از جمله تولد ستارگان بوده است.
اعتبار تصویر: ناسا، آژانس فضایی اروپا، آژانس فضایی کانادا، و مؤسسه علوم تلسکوپ فضایی (STScI)
تاکنون تیم‌های متعددی این سحابی را برای کشف رازهایش مطالعه کرده‌اند.
در مقاله‌ای در سال ۱۳۹۱، بیش از ۷۰۰ هزار ستاره در این سحابی شناسایی شد؛ از جمله بیش از ۲۲۰۰ ستاره‌ی جوان. پژوهشگران مناطق متعددی از شکل‌گیری ستاره را در ساختارهای رشته‌مانندی یافتند که تا ده‌ها پارسک از مرکز سحابی کشیده شده‌اند. آن‌ها معتقدند NGC 6334 در حال تجربه‌ی نوعی «مینی‌انفجار ستاره‌زایی» است. در آن مقاله آمده بود: «این تنوع محیط‌ها در NGC 6334، آزمایشگاهی منحصربه‌فرد برای مطالعه‌ی تشکیل ستارگان پرجرم در تمام مراحل پیش‌از-رشته‌اصلی فراهم می‌کند.»
در مقاله‌ای دیگر در سال ۱۳۹۴، یک خوشه‌ی منفرد از پیش‌ستارگان (protostar) در این سحابی با استفاده از تلسکوپ‌های ALMA و VLA مورد بررسی قرار گرفت.
پژوهشگران در آن‌جا گروهی متنوع از اجرام ستاره‌ای جوان (YSOs) در مراحل مختلف شکل‌گیری یافتند. برخی از خطوط مولکولی گرمایی‌ای که اندازه‌گیری کردند به‌سختی قابل تفسیر بود و احتمال وجود «مرحله‌ای نادر در تکامل یک پیش‌ستاره‌ی پرجرم» را مطرح کردند — دلیلی دیگر برای آن‌که جیمز وب باید این سحابی را با دقت بررسی کند.
در مقاله‌ای از سال ۱۴۰۴، رابطه‌ی میان میدان‌های مغناطیسی در سحابی پنجه گربه و ساختارهای رشته‌ای آن بررسی شد. مشخص شد که در برخی رشته‌ها، میدان‌های مغناطیسی گاز را به سمت رشته‌ها هدایت می‌کنند و این امر نقش مهمی در فرآیند زایش ستاره دارد.
اعتبار تصویر: ناسا، آژانس فضایی اروپا، آژانس فضایی کانادا، و مؤسسه علوم تلسکوپ فضایی (STScI)
ما هنوز شکاف‌های زیادی در درک فرآیند پیچیده‌ی شکل‌گیری ستارگان داریم — فرآیندی چندمرحله‌ای که با ابرهای بزرگ و متلاطم از هیدروژن مولکولی آغاز می‌شود و به شکل‌گیری توپ‌های درخشان پلاسما منتهی می‌شود که با هم‌جوشی هسته‌ای روشن شده‌اند.
سحابی پنجه گربه پیش‌تر با تلسکوپ‌های هابل، اسپیتزر و دیگر تلسکوپ‌ها بررسی شده، اما اکنون نوبت جیمز وب است.
هرچند مباحث علمی پیرامون زایش ستاره‌ها ممکن است انتزاعی به‌نظر برسند، اما تصاویر جیمز وب از سحابی پنجه گربه به ما یادآوری می‌کنند که این‌ها همه بخشی از طبیعت هستند — همان طبیعتی که ما نیز جزئی از آن‌ایم.
هیچ تلسکوپ دیگری تاکنون چنین جزئیاتی را در این سحابی شگفت‌انگیز به نمایش نگذاشته و این عمقِ تصویر، ما را به درون آن می‌کشد.
هر بار که در پنجه گربه ستاره‌ای متولد می‌شود، احتمال شکل‌گیری سیاره‌هایی در اطراف آن هم وجود دارد. شاید جایی در میان این منظره‌ی خیره‌کننده و درخشان، سیاره‌ای سنگی با شرایط مناسب برای زندگی در حال شکل‌گیری باشد.
به لطف جیمز وب، می‌توانیم بنگریم، شگفت‌زده شویم و سومین سالگرد این تلسکوپ را با تحسین جشن بگیریم.
